Projekty 2014-2020

Opolski Bifyj

KONTEKST I CELE PROJEKTU

Projekt miał za zadanie wesprzeć działania na rzecz rozwoju sieci, swoistego systemu jakości jakim jest Szlak Kulinarny Województwa Opolskiego "Opolski Bifyj", a także działania związane z aktywną promocją Szlaku i jego członków zarówno w samym województwie opolskim, jak i poza jego obszarem (również zagranicą). U podstaw stworzenia Szlaku Kulinarnego "Opolski Bifyj" legła idea wypromowania wielokulturowej, tradycyjnej kuchni Śląska Opolskiego, która nieco niedoceniania, ginie na tle silnych i znanych regionów sąsiednich – Górnego oraz Dolnego Śląska. Graniczenie z tak wielkimi i prężnie działającymi ośrodkami wpływa na to, iż Opolszczyzna uznawana jest za jeden z regionów najmniej atrakcyjnych turystycznie, a jej regionalne kulinaria nie są wystarczająco rozpoznawalne zarówno w kraju, jak i zagranicą.

Z jednej strony przyczyną może być brak profesjonalnie przygotowanej oferty kulinarnej promującej dziedzictwo regionu, z drugiej zaś to właśnie nikła znajomość kuchni Śląska Opolskiego sprawia, iż brak jest oddolnych inicjatyw mających na celu wykreowanie takiej propozycji. Z deficytem zainteresowania idzie w parze niedostateczne wykorzystanie potencjału, jaki stwarza bogata lista tradycyjnych produktów Opolszczyzny. Być może również przez wielokulturowość charakterystyczną dla tych terenów oraz przenikanie się wpływów polskich, niemieckich, czeskich i kresowych, trudnym jest zdefiniowanie dobrze sprzedającego się dania regionalnego, które nie byłoby wśród laików kojarzone z innym sąsiednim lub zagranicznym obszarem. Szlak Kulinarny "Opolski Bifyj" jest pierwszą tego typu siecią tematyczną, zrzeszającą podmioty usługowe zarówno gastronomiczne, noclegowe jak i turystyczne, które za wspólny cel obrały ratowanie od zapomnienia kulinariów regionalnych Opolszczyzny oraz ich aktywną promocję.

Grupę docelową projektu stanowią dzieci, młodzież, dorośli. Członkowie Szlaku Kulinarnego Województwa Opolskiego "Opolski Bifyj" – podmioty świadczące usługi gastronomiczne, noclegowe i turystyczne w przeważającej większości zlokalizowane na obszarach wiejskich województwa opolskiego.

ZREALIZOWANE DZIAŁANIA

Projekt zrealizował szereg uzupełniających się i spójnych narzędzi.

Cykl siedmiu jednodniowych szkoleń tematycznych

1. Produkt tradycyjny w Polsce, 2. Produkty tradycyjne województwa opolskiego, 3. Sieć Dziedzictwa Kulinarnego Opolskie oraz inne inicjatywy służące popularyzacji wiedzy o produkcie tradycyjnym, 4. Potencjał turystyczny województwa opolskiego ze szczególnym uwzględnieniem zasobów turystycznych na obszarach wiejskich, 5. Budowa profesjonalnej oferty turystycznej w oparciu o kulinaria i gastronomię, 6. Praktyczny aspekt wprowadzenia do menu potraw i produktów tradycyjnych oraz 7. Skuteczna promocja oferty turystyczno-gastronomicznej. Łącznie w szkoleniach wzięło udział 115 osób. Prowadzącymi byli praktycy, którzy na co dzień zajmują się tematyką produktów tradycyjnych i regionalnych, sieciowaniem czy promocją i kreowaniem marek produktów / obszarów.

Dwie wizyty studyjne w Polsce i zagranicą dla członków Szlaku Kulinarnego "Opolski Bifyj" do województwa małopolskiego oraz Kraju Morawsko-Śląskiego

W ramach wizyty w województwie małopolskim odwiedzono wybrane obiekty gastronomiczne zrzeszone w „Małopolskiej Trasie Smakosza” oraz poznano zasady działalności restauracji na szlaku. Wymieniono doświadczenia, dobre praktyki i nawiązano bezpośrednie relacje pomiędzy przedsiębiorcami. "Małopolska Trasa Smakosza" opiera się w głównej mierze na karczmach, które zarówno stylistyką wnętrz, jak i ofertą kulinarną nawiązują do tradycji galicyjskich. Odwiedzono między innymi: „Gościnną Chatę” w Krakowie, gdzie miało miejsce spotkanie z przedstawicielką Małopolskiej Organizacji Turystycznej, a zarazem osobą najbardziej zaangażowaną w stworzenie i rozwój "Małopolskiej Trasy Smakosza" – Panią Elżbietą Tomczyk – Miczką. Na trasie podróży znalazły się również: Karczma Rohatyna w Liszkach, Karczma „Morskie Oko”, Gospodarstwo Pasieczne „Sądecki Bartnik” w Stróżach, Miasteczko Galicyjskie w Nowym Sączu oraz Gospoda Galicyjska.

Celem wizyty w Republice Czeskiej było poznanie funkcjonującego szlaku kulinarnego „Jak šmakuje Moravskoslezsko“, jego uwarunkowań historyczno-kulturowych oraz sposobu sieciowania obiektów i współpracy członków na innym szlaku. W trakcie wizyty nawiązano bezpośrednie kontakty oraz wymieniono doświadczenia i dobre praktyki. Sieć działa od 2011 roku. Kraj Morawsko-Śląski uruchomił go w celu odkrycia na nowo śląskich specjałów i przywrócenia kuchni tradycyjnej do menu lokalnych restauracji. Do projektu należało w 2016 r. 11 restauracji z całego regionu. W ramach spotkań z członkami „Jak šmakuje Moravskoslezsko“ omówiono powstanie, idee i standardy funkcjonowania sieci, uczestnicy mieli możliwość zapoznania się z funkcjonowaniem, ofertą turystyczną i gastronomiczną lokali przynależnych do szlaku, poznania dobrych praktyk i wymiany doświadczeń z restauratorami z Republiki Czeskiej. Uczestnicy zwiedzili minibrowar Valašský pivovar Kozlovice oraz najstarszą karczmę w Czechach i jedną z najstarszych w Europie - Jaškovská krčma w Těrlicku. Ponadto zwiedzono również: Hotel Katharein w Opawie, Valašský pivovar Kozlovice, gdzie w browarze funkcjonuje także restauracja.

Udział w imprezach turystycznych i kulinarnych: Targi „Atrakcje Regionów” w Chorzowie, Festiwal Opolskich Smaków w Opolu

W trakcie Targów Turystyki Weekendowej „Atrakcje Regionów” w Chorzowie wystawcy z opolskiego mieli możliwość wymiany doświadczeń w zakresie rozwoju turystyki wiejskiej oraz promocji produktów tradycyjnych i lokalnych. Produkty tradycyjne z regionu zapewnili członkowie Szlaku: Pałac Pawłowice (certyfikowany kołocz śląski z jabłkiem, serem i makiem), Restauracja Hotel Dębowe Wzgórze z Pokrzywnej (smażone na miodzie gryczanym Jabłka Księcia Albrechta posypane tradycyjną maślaną kruszonką) oraz Hotel Hugo z Kędzierzyna-Koźla (oryginalny śląski żur na maślance).

Festiwal Opolskich Smaków w Opolu o charakterze rodzinno-rekreacyjnym miał na celu promocję zdrowego trybu życia i odżywiania się, promocję żywności wysokiej jakości i tradycyjnych produktów lokalnych i regionalnych. Produkty tradycyjne, jakie były promowane na stoisku to kołocz śląski zapewniony przez Zamek Moszna oraz m.in. wędliny, kiełbasy, pieczywo, wyroby cukiernicze i domowe przetwory przekazane przez Restaurację Kamieniec z Kamienia Śląskiego.

Wizyta studyjna dziennikarzy i blogerów kulinarnych organizowana na terenie województwa opolskiego

W trakcie 3-dniowej wizyty zaproszeni goście poznawali Szlak Kulinarny „Opolski Bifyj” oraz atrakcje turystyczne województwa. Uczestniczyli także w dwóch warsztatach kulinarnych: przygotowania karpia po niemodlińsku w restauracji „Na Wyspie” w Niemodlinie wraz z pobytem nad stawami niemodlińskimi oraz pieczenia tradycyjnego kołocza śląskiego w Pałacu Pawłowice. Gościom zaprezentowano tradycyjne potrawy Śląska Opolskiego, tajniki ich przygotowania, przybliżono obyczaje i kulturę regionu, z naciskiem na dziedzictwo obszarów wiejskich. Dzięki zaproszeniu z całej Polski dziennikarzy i blogerów kulinarnych możliwa była innowacyjna promocja regionu, dziedzictwa kulturowego, w tym kulinarnego i atrakcji turystycznych. Po zakończonym wyjeździe uczestnicy na swoich blogach, stacjach TV umieścili materiały z pobytu na Opolszczyźnie, tym samym informacja o walorach turystycznych i kulturowych regionu upowszechniona została w różnych zakątkach kraju. Forma ta jest innowacyjnym narzędziem marketingowym, który aktualnie bardzo zyskał na wartości w kreowaniu i promowaniu turystyki kulinarnej.

Wydanie folderu promocyjnego

Informator o sieci wydany w nakładzie 20 tys. egzemplarzy zawiera m.in. dane na temat produktów tradycyjnych Opolskiego, charakterystykę członków Sieci wraz ze zdjęciami obiektów i serwowanymi w nich tradycyjnymi potrawami oraz mapę województwa z naniesionymi obiektami należącymi do sieci. Publikacja otrzymała wyróżnienie w kategorii przewodnik kieszonkowy w konkursie Nagroda Magellana 2016 oraz drugie miejsce w kategorii Przewodnik w Konkursie „GLOBalny Format 2017” w trakcie targów GLOBalnie w Katowicach w 2017 roku.

OSIĄGNIĘTE REZULTATY I WNIOSKI

Zgodnie z przeprowadzonymi badaniami ankietowymi, 65% ankietowanych uznało, że zorganizowane szkolenia w bardzo wysokim stopniu spełniły ich oczekiwania, informacje uzyskane podczas szkoleń będą przydatne do podnoszenia umiejętności i wiedzy oraz wykorzystane w codziennej pracy. Blisko 90% uczestników podróży krajowej (Małopolska) i zagranicznej (Republika Czeska) wskazało, że wyjazdy spełniły ich oczekiwania w bardzo wysokim stopniu. Ponad 60% ankietowanych uznało również, że wiedza zdobyta podczas podróży jest przydatna pod względem ponoszenia umiejętności i wiedzy oraz zostanie wykorzystana w codziennej pracy. Podczas imprez targowych (Atrakcje Regionów w Chorzowie oraz Festiwal Opolskich Smaków w Opolu) wśród odwiedzających stoiska dokonano oceny prezentacji Szlaku Kulinarnego "Opolski Bifyj". Ponad 80% odwiedzających pozytywnie zaopiniowało sposób informowania o sieci i jej promocję.

Co zdecydowało o sukcesie projektu?

Sukcesem operacji niewątpliwie jest fakt, że Szlak Kulinarny "Opolski Bifyj" jest w dalszym ciągu rozwijany. Opolska Regionalna Organizacja Turystyczna w Opolu będąca jego pomysłodawcą i koordynatorem, podejmuje inicjatywy służące rozwojowi sieci, m.in. utworzyła w lipcu 2017 r. „Opolski Klub Smakosza”, którego celem była promocja Szlaku Kulinarnego.

Doświadczenia z realizacji?

Dzięki projektowi, który był związany z procesem sieciowania Szlaku Kulinarnego, powstała pierwsza tego typu w województwie opolskim sieć zrzeszająca podmioty świadczące usługi gastronomiczne, noclegowe i turystyczne na obszarach wiejskich, działające także na rzecz ochrony dziedzictwa kulinarnego województwa opolskiego i jego aktywnej promocji. Do sieci włączono 19 obiektów, które są członkami Szlaku Kulinarnego "Opolski Bifyj". Realizacja wszystkich kolejnych zadań wsparła zrównoważony rozwój terytorialny obszarów wiejskich, co wpłynęło na poprawę konkurencyjności. Zrealizowane zadania znacznie wypłynęły również na wzrost aktywności mieszkańców społeczności lokalnych oraz zwiększyły ich udział we wdrażaniu inicjatyw na rzecz rozwoju obszarów wiejskich, a dzięki odbytym podróżom studyjnych poznali innowacyjne rozwiązania i dobre praktyki.

Dzięki zastosowanym różnym formom, jak szkolenia, podróże studyjne, udział w targach czy wydanie publikacji, możliwa była wielokierunkowa, skuteczna promocja Szlaku Kulinarnego "Opolski Bifyj", która przełożyła się na większą rozpoznawalność potencjału turystycznego i kulturowego, w tym kulinarnego Śląska Opolskiego. Członkowie Sieci zdobyli przydatną w praktyce wiedzę o potencjale produktów tradycyjnych i możliwości ich wykorzystania w skutecznej promocji obiektu i regionu, korzyściach wynikających z sieciowania i podejmowania wspólnych inicjatyw, możliwości budowy na bazie lokalnych zasobów produktu turystycznego stanowiącego ciekawą formę spędzenia czasu dla przyjezdnych.

Innowacyjnym narzędziem promocji była organizacja na terenie województwa podróży studyjnej dla dziennikarzy i blogerów kulinarnych z całej Polski. Dziennikarzom i blogerom zaprezentowane zostały efekty współpracy zaangażowanych w Szlak podmiotów, a do degustacji podane najlepsze, oryginalne smaki Opolszczyzny. Zaangażowanie różnych postaci z mediów, prasy czy internetu pozwoliło na zaprezentowanie Śląska Opolskiego z wielu, często zależnych od obiektywnych odczuć, stron i wykreowanie ciekawego obrazu opolskich kulinariów. Obecnie to blogerzy należą do jednej z najbardziej opiniotwórczych grup publikujących treści w Internecie. Dlatego też wybór dodatkowego i oryginalnego narzędzia promocji, jakim była wizyta studyjna dziennikarzy i blogerów, w kontekście osiągnięcia celów projektu był oczywisty i podyktowany obecnymi trendami.

Ciekawym pomysłem było również wydanie informatora o członkach Szlaku Kulinarnego "Opolski Bifyj" w mniejszym, kieszonkowym formacie, co ułatwia korzystanie z niego w praktyce. Informator dostępny jest również online na stronie www.visitopolskie.pl.

Dlaczego projekt zasługuje na miano dobrej praktyki?

Utworzenie Szlaku spowodowane było również występowaniem zauważalnej luki na rynku tematycznych usług turystycznych. Przeprowadzenie procesu sieciowania Szlaku miało na celu promowanie rozwoju gospodarczego obszarów wiejskich i włączenia społeczności lokalnych (aktywizację) w rozwój tych terenów w województwie opolskim. Sieć powstała w 2015 r. z inicjatywy Opolskiej Regionalnej Organizacji Turystycznej w Opolu. Przesłanką do jej utworzenia była przede wszystkim chęć ratowania od zapomnienia dziedzictwa kulinarnego regionu Śląska Opolskiego, a także tradycji i lokalnych obrzędów kulinarnych panujących w szczególności na obszarach wiejskich. Promowane są zarówno same produkty regionalne i przyrządzane z nich potrawy, ale także wspierani są lokalni i regionalni przedsiębiorcy, którzy swoim działaniem wpływają na poprawę jakości życia społeczności lokalnej. Zakłada się, iż w wyniku przeprowadzenia procesu sieciowania Szlaku Kulinarnego stworzona zostanie pierwsza, jakościowa sieć, zrzeszająca podmioty świadczące usługi gastronomiczne, noclegowe i turystyczne na obszarach wiejskich, działające także na rzecz ochrony dziedzictwa kulinarnego województwa opolskiego i jego aktywnej promocji.

Beneficjent

Opolska Regionalna Organizacja Turystyczna

ul. Żeromskiego 3, 45-053 Opole

Tel: 77 44 12 521

WWW: http://www.orot.pl

E-mail: info@orot.pl

Program operacyjny

Program Rozwoju Obszarów Wiejskich 2014-2020

Priorytet PROW:

I. Wspieranie transferu wiedzy i innowacji w rolnictwie, leśnictwie i na obszarach wiejskich.

VI. Wspieranie włączenia społecznego, ograniczania ubóstwa i rozwoju gospodarczego na obszarach wiejskich

Działanie PROW: