Zachowanie zabytku – parku pałacowego we wsi Rogoźnica poprzez remont i przebudowę murów i wieży widokowej

KONTEKST I CELE PROJEKTU

Rogoźnica to wieś w Gminie Strzegom, która znajduje się na SZLAKU MARTYROLOGII (szlak upamiętniający więźniów byłego obozu koncentracyjnego „Gross Rosen”). Ze względu na uwarunkowania historyczne jest miejscem często odwiedzanym przez przynajmniej część z kilkudziesięciu tysięcy turystów rokrocznie zwiedzających muzeum Gross-Rosen. W centrum wsi istnieje pałacowy park krajobrazowy - obiekt wpisany do rejestru zabytków. Północno-zachodnia część parku ogrodzona jest starym, wysokim murem kamiennym, na załamaniu, którego zachowała się wieża widokowa. Wieża w zamyśle projektantów parku miała pełnić funkcję belwederu, tj. miejsca, z którego możliwe było podziwianie kompozycji założenia parkowego. Kamienny mur jest w części przebiegu starszy niż samo założenie parkowe i stanowi relikt ogrodzenia terenów łąk dworskich.

Bardzo zły stan techniczny – liczne spękania, odspojenia tynków, ubytki w koronie muru, a także brak możliwości korzystania z wieży wymagał natychmiastowego podjęcia prac remontowych, mających na celu zabezpieczenie zabytku umożliwiające trwałe jego zachowanie. Istniejący w centrum wsi zabytkowy park wymagał rewitalizacji, tak aby stał się atrakcyjnym miejscem spotkań lokalnej społeczności oraz odwiedzających wieś turystów. Przywrócona miała zostać także funkcja wieży stanowiącej element murów, która ze względu na zły stan techniczny nie mogła być wykorzystywana jako punkt widokowy. Z myślą o osobach o ograniczonej mobilności (seniorzy, osoby z niepełnosprawnościami) oraz dzieciach, w wieży zainstalowano zostało innowacyjne urządzenie, dotychczas niestosowane w dolnośląskich obiektach turystycznych o podobnym znaczeniu i randze. To elektroniczny peryskop, wykorzystujący nowoczesne rozwiązania techniczne. Urządzenie składa się z umieszczonej na wieży kamery o pełnym zakresie obrotu (360°), połączonej z dwoma wyświetlaczami LCD, zlokalizowanymi w pozbawionym barier architektonicznych przyziemiu wieży. Jeden wyświetlacz jest umieszczony na wysokości ok. 1 m i przeznaczony do wykorzystywania przez użytkowników o niskim wzroście (np. dzieci) oraz osoby poruszające się na wózkach inwalidzkich. Drugi wyświetlacz znajduje się na wysokości ok. 1,5 m z przeznaczeniem dla pozostałych użytkowników. Dzięki peryskopowi park stał się atrakcyjnym miejscem nie tylko dla mieszkańców, ale także dla turystów rokrocznie odwiedzających muzeum Gross-Rosen.

ZREALIZOWANE DZIAŁANIA

W ramach zadania wykonano:

1. W zakresie murów: remont korony, uzupełnienia, przemurowania, uzupełnienie murów, zbicie tynków odspojonych, wykonanie nowych tynków; oczyszczenie okładziny kamiennej, zaimpregnowanie okładziny kamiennej; uzupełnienie spoin, wykonanie przejścia w murze, zmniejszenie przejazdu poprzez domurowanie muru niskiego, wykonanie brakujących fundamentów, wykonanie balustrady muru niskiego; renowacja słupów, wywóz i utylizacja materiałów pochodzących z rozbiórek.
2. W zakresie wieży: wykonanie nowych przemurowań, uzupełnień odtworzeniowych, odtworzenie korony wraz z detalem, odtworzenie schodów, otynkowanie ścian; zamurowanie okna, przesłonięcie szkłem wejścia i okna, wykonanie nowej balustrady, wykonanie stropu nad parterem; wykonanie odwodnienia w formie przelewów w arkadkach; wykonanie nowej posadzki w przyziemiu, wykonanie wszelkich prac towarzyszących i uzupełniających; dostawa i montaż peryskopu do obserwacji, wywóz i utylizacja materiałów pochodzących z rozbiórek. 

OSIĄGNIĘTE REZULTATY I WNIOSKI

W wyniku realizacji operacji wykonano remont i przebudowę murów i wieży widokowej, co przyczyniło się do zachowania zabytku – parku pałacowego we wsi Rogoźnica. Obiekt wieży uzyskał nowe funkcje - udostępniono pomieszczenie (magazyn) do obsługi wydarzeń kulturalnych i spotkań oraz umożliwiono osobom o ograniczonej mobilności (seniorzy, osoby z niepełnosprawnościami) oraz dzieciom oglądanie z poziomu przyziemia panoramy parku na poziomie platformy widokowej dzięki zamontowanemu peryskopowi.

W projekt zaangażowana była miejscowa społeczność, w tym lokalne organizacje pozarządowe – Stowarzyszenie „Nasza Wieś”, pracownicy i uczniowie szkoły podstawowej prowadzonej przez Stowarzyszenie „Mała Szkoła”, sołtys wsi oraz rada sołecka. Mieszkańcom zależało na odnowie parku, co zaowocowało złożeniem wniosku o dofinansowanie i finalnie realizacją kolejnych etapów rewitalizacji, w tym budowy małej sceny plenerowej wraz z oświetleniem wieży, przebudowy ścieżek oraz budowy placu zabaw. Ponadto realizacja projektu pozytywnie wpłynęła na relacje międzyludzkie we wsi Rogoźnica. Nastąpiła aktywizacja społeczna oraz integracja społeczności lokalnej, która organizuje na terenie parku turnieje, dożynki, Bieg Pamięci czy inne wydarzenia integrujące mieszkańców nie tylko tej miejscowości, ale całej gminy Strzegom i turystów.

Beneficjent

Gmina Strzegom

Rynek 38, 58-150 Strzegom

Tel: fundusze@strzegom.pl

WWW: https://strzegom.pl/#

E-mail: 748560567

Program operacyjny

Program Rozwoju Obszarów Wiejskich 2014-2020

Priorytet PROW:

VI. Wspieranie włączenia społecznego, ograniczania ubóstwa i rozwoju gospodarczego na obszarach wiejskich

Działanie PROW:

M07-Podstawowe usługi i odnowa wsi na obszarach wiejskich

Termin i miejsce realizacji

Termin realizacji projektu: 02.2019 - 01.2020

Koszt projektu

Całkowity koszt projektu: 533.083,50

w tym środki z UE: 171.015,00

z budżetu państwa: 0,00

z budżetu samorządów: 0,00

środki prywatne: 362.068,50

inne: 0,00