Lokalnie i funkcjonalnie

KONTEKST I CELE PROJEKTU

Projekt „Lokalnie i Funkcjonalnie” to inicjatywa zrodzona z potrzeby przełamania bariery dostępu do profesjonalnego sprzętu przetwórczego, która dotychczas ograniczała możliwości rozwoju certyfikowanych ekologicznie gospodarstw rodzinnych z Pomorza, specjalizujących się w zdrowej żywności. Głównym założeniem było stworzenie mobilnej kuchni przetwórczej oraz wspólnego punktu sprzedaży bezpośredniej. Dzięki współdzieleniu specjalistycznego sprzętu, uczestniczące gospodarstwa mogły znacząco podnieść wydajność i jakość przetwarzania swoich produktów. Kluczowym elementem innowacyjnym projektu było opracowanie IsoBase, naturalnej, ekologicznej bazy do napoju izotonicznego, stworzonej z owoców, która posiada potwierdzoną osmolalność. Kobiety pełnią w projekcie funkcje liderek i głównych wykonawczyń, inicjując działania, prowadząc gospodarstwa, a także zarządzając kuchnią i sprzedażą. Główne cele projektu to zwiększenie efektywności i jakości ekologicznego przetwórstwa, stworzenie wspólnej przestrzeni do przetwarzania i sprzedaży, wdrożenie innowacyjnego produktu IsoBase, wzmocnienie pozycji kobiet jako liderek oraz promocja zdrowego żywienia i bezpośredniego kontaktu z konsumentami.

ZREALIZOWANE DZIAŁANIA

Realizacja projektu rozpoczęła się od zakupu środka transportu, który następnie został przeznaczony na stworzenie mobilnej kuchni przetwórczej. Kluczowym zadaniem było opracowanie pierwszych receptur i prototypów IsoBase, bazy izotonicznej przetwarzanej z owoców pochodzących z 10 gospodarstw rolnych, w tym m.in. jagody kamczackiej, aronii i truskawek. Mobilną jednostkę wyposażono w kompletną linię produkcyjną do tłoczenia, butelkowania i pasteryzacji soków. Niezbędnym elementem było również nawiązanie partnerstwa z Uniwersytetem Morskim w Gdyni, które zaowocowało badaniami laboratoryjnymi, analizą składu, testami osmolalności oraz walidacją jakości mikrobiologicznej i dopracowaniem wysokich standardów higieny i bezpieczeństwa żywności. Praktycznie, mobilna kuchnia przetwórcza była wykorzystywana do bezpośredniego tłoczenia soków na dziesięciu gospodarstwach tuż po zbiorach, co eliminowało straty jakościowe i zapewniało pełne wykorzystanie jednostki przez cały sezon. Oprócz działań produkcyjnych, zrealizowano szerokie działania upowszechniające, w tym udział w targach i konferencjach (np. Pomorskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego), rozwój strony internetowej, organizację warsztatów oraz udział i zwycięstwo w międzynarodowym konkursie EIP Pitching Competition podczas AgriVenture Finland 2025.

OSIĄGNIĘTE REZULTATY I WNIOSKI

Projekt przyniósł znaczące korzyści ekonomiczne, społeczne i środowiskowe. W sferze ekonomicznej, rolnicy zyskali wyższe dochody i niezależność sprzedażową, zwiększając wydajność i tworząc produkty o wysokiej wartości dodanej, bez konieczności dużych inwestycji własnych dzięki modelowi współdzielenia sprzętu. Korzyści społeczne obejmują wzmocnienie pozycji kobiet jako decydentek i innowatorek na wsi, aktywizację współpracy międzypokoleniowej (w produkcję zaangażowanych było łącznie 40 osób) oraz budowanie lokalnej tożsamości i więzi między uczestnikami. Wprowadzenie profesjonalnego sprzętu i procedur kontrolnych, wypracowanych we współpracy z Uniwersytetem Morskim, pozwoliło osiągnąć wysoki poziom powtarzalności i bezpieczeństwa produktów, przy jednoczesnym zachowaniu naturalnych wartości odżywczych i braku konserwantów w innowacyjnej bazie IsoBase. Środowiskowo, mobilna kuchnia ograniczyła transport i emisję CO₂, a skoncentrowana forma IsoBase sprzedawana w szklanych butelkach znacząco zredukowała ślad transportowy. Model kuchni mobilnej i silna sieć współpracy nauka–praktyka–rolnik stanowią dobrą praktykę i inspirację, chętnie obserwowaną i konsultowaną przez rolników i grupy operacyjne z innych regionów w Polsce i UE, co daje projektowi duży potencjał do replikacji.

Beneficjent

Grupa Operacyjna Lokalnie i Funkcjonalnie

WWW: https://isodrop.pl/

Program operacyjny

Program Rozwoju Obszarów Wiejskich 2014-2020

Priorytet PROW:

II. Zwiększanie rentowności gospodarstw i konkurencyjności wszystkich rodzajów rolnictwa we wszystkich regionach oraz promowanie innowacyjnych technologii w gospodarstwach i zrównoważonej gospodarki leśnej.

Działanie PROW:

M16-Współpraca

Termin i miejsce realizacji

Termin realizacji projektu: 01.2023 - 04.2025

Koszt projektu

Całkowity koszt projektu: 1.010.707,26

w tym środki z UE: 812.801,15

z budżetu państwa: 0,00

z budżetu samorządów: 0,00

środki prywatne: 197.906,11

inne: 0,00

GALERIA