Projekty 2014-2020

400 lecie nadania wsi Suche i Ząb –nagranie filmów dokumentujących powstanie miejscowości wsi Suche i Ząb, wydanie tomu wierszy „Moje Suche” oraz organizacja wystawy malarzy oraz twórców ludowych.

KONTEKST I CELE PROJEKTU

Główną potrzebą realizacji projektu było upamiętnienie rocznicy 400-lecia nadania wsi Suche i Ząb, nadanie obchodom wymiaru święta kultury oraz wprowadzenie elementów Smart Village.
Przed realizacją projektu twórczość rodzimych artystów była mało znana lokalnej społeczności. Wiele wydarzeń historycznych uległo zapomnieniu. Ponadto wieś Suche - miejscowość turystyczna, przed realizacją projektu nie posiadała aplikacji - produktu turystycznego promującego okolicę i jej historię, ani też filmu o charakterze dokumentu historycznego.
W Suchem zamieszkują lub urodzili się artyści, którzy zgromadzili w swoich pracowniach wiele dzieł nieznanych lokalnym mieszkańcom. Uznana poetka pochodząca ze Suchego posiadała w swoich zbiorach wiersze, które od wielu lat tworzyła i gromadziła z wielkim pietyzmem i sentymentem.

Celem projektu było umożliwienie mieszkańcom poznania własnych korzeni i kultywowanie dziedzictwa lokalnego poprzez wydanie tomu wierszy „Moje Suche”, nagrania dwóch filmów oraz wystawy artystów malarzy i twórców ludowych w ramach obchodów 400 - lecia nadania wsi Suche i Ząb. Przyjęta formuła projektu miała charakter innowacyjny, łączyła różnorodne dziedziny sztuki: poezję, malarstwo, rysunek, śpiew, muzykę w oparciu o dorobek lokalnych artystów oraz film.

Projekt zwieńczyło wydarzenie edukacyjno-promocyjne zorganizowane w partnerstwie z GOK w Poroninie, KGW oraz OSP w Suchem, kapelą góralską i grupą śpiewaczą, podczas którego zorganizowano wernisaż wystawy malarzy oraz zaprezentowano efekty przedsięwzięcia: tomik wierszy Wandy Szado-Kudasikowej „Moje Suche” wydany w ramach projektu oraz produkt edukacyjnoturystyczny aplikację Suche - grę terenową, dostępną na telefony komórkowe.
Korespondencja sztuk profesjonalnie moderowana przez regionalistkę, znawczynię literatury Podhala, wykładowczynię Podhalańskiej Państwowej Uczelni Zawodowej podczas obchodów rocznicy podniosła rangę przedsięwzięcia i jego merytoryczny poziom.

ZREALIZOWANE DZIAŁANIA

Projekt składał się z 4 zadań:
1. Wydania tomu poezji pt. „Moje Suche”
2. Nagrania dwóch filmów (rys historyczny miejscowości, rozmowa z autorką wierszy)
3. Opracowanie aplikacji mobilnej „Suche - gra terenowa”
4. Wydarzenia edukacyjno-promocyjnego - promocja tomiku wierszy, wernisaż wystawy prac artystów, regionalna oprawa muzyczna i śpiewacza.

Tom poezji składa się z czterech części. Pierwsza pt. „Ludzie” to cykl poetyckich portretów mieszkańców Suchego i najbliższych okolic. Prezentowane postacie są osobami, które utkwiły w pamięci autorki ze względu na swoje zasługi (Antonina Tatarówna, Jan Jędrol), talent, oryginalność. Nie brak też portretów ludzi zwykłych, którzy nie zapisali się w historii regionu, lecz zapisali się głęboko w sercu autorki.
Druga część została zatytułowana „Miejsca”. Składa się z tekstów poświęconych suchowiańskiem pejzażom, ale także miejscom znaczącym dla lokalnej społeczności.
Trzecia część nosi tytuł: „Zdarzenia”. Gromadzi ona poetyckie relacje z wydarzeń, które są znane lokalnej społeczności, ale mają także wymiar uniwersalny. Przywodzą bowiem na myśl klimat dzieciństwa, atmosferę wiejskiego święta, przywołują odgłosy życia wsi, która pozostając na uboczu, długo zachowała swój góralski charakter.
Ostatnia część pt. „Refleksy światła” jest zbiorem poetyckich refleksji nad upływającym czasem, zmieniającym się światem, jego trwałym pięknem i wartościami, którym warto podporządkować życie, aby nabrało sensu i dało poczucie spełnienia.
Całość zamyka posłowie, które m. in. podaje przykładową interpretację wybranego wiersza. Zważywszy na poetycką wartość tekstów Wandy Szado-Kudasikowej, wskazówki interpretacyjne autorstwa osoby od lat zajmującej się naukowo podhalańską poezją gwarową mogą pomóc nauczycielom - polonistom, pragnącym wprowadzić te wartościowe utwory do swej zawodowej praktyki.

W ramach operacji zostały nagrane 2 filmy o charakterze edukacyjno-informacyjno-dokumentalnym (po ok. 20 min każdy). Ich realizacja odbywała się z udziałem osób znaczących dla społeczności lokalnej, których wiedza na temat okolicy oraz archiwa domowe dają świadectwo historii miejscowości.
Zadanie zrealizowano w formie usługi nagrania obu filmów (strona techniczna tzn. sprzęt, operatorzy, montaż, udźwiękowienie, transport, itp.) oraz aplikacji mobilnej. Firma realizująca filmy otrzymała do wykorzystania materiały dokumentacyjne (zdjęcia, dokumenty archiwalne zgromadzone przez Wnioskodawcę) oraz kontakty do osób zaangażowanych, posiadających dokumentację i wiedzę o miejscowościach Suche oraz Ząb w celu przeprowadzenia wywiadów.
Qwest w formie aplikacji „Suche - gra terenowa” dedykowany jest zarówno dorosłym jak również dzieciom (Quiz). Poprzez zabawę skłania do poznania regionu oraz historii miejscowości Suche. Przez trasę Qwestu (7 stacji) poprowadzi nawigacja. Przejście trwa ok. 2 godziny, początek gry to Suche 1e (Poroniańskie Centrum Kultury i Dziedzictwa Podhala - Filia GOK w Suchem). Na pierwszej i każdej kolejnej stacji umieszczone są kody QR, po zeskanowaniu których pojawia się wierszowany tekst z luką. Aby ją uzupełnić można skorzystać z informacji umieszczonej w aplikacji, po przeczytaniu której odpowiedzi stają się oczywiste. Po przejściu trasy oraz udzieleniu prawidłowych pojawia hasło główne Qwestu oraz gratulacje dla zwycięzcy. Dodatkowym atutem projektu umożliwiającym dotarcie do szerszego kręgu odbiorców jest stworzenie fotokodu QR, który zostanie umieszczony na Suchemu oficjalnych stronach internetowych: Stowarzyszenia Rozwoju Podtatrza, Gminy Poronin, dzięki czemu osoby posiadające telefon z dostępem do Internetu będą mogły zapoznać się z tematyką projektu oraz otrzymają informację na temat miejscowości po ściągnięciu aplikacji.

Wydarzenie edukacyjno-promocyjne zorganizowane było w Poroniańskim Centrum Dziedzictwa w Suchem (Fila GOK w Poroninie) w dniu 10.07.2020 r.
Program wydarzenia:
- promocja tomu wierszy „Moje Suche” – recytacja wybranych wierszy przez samą autorkę,
- wernisaż wystawy prac artystów i twórców w tym między innymi Janusza Tycnera i Stanisława Stocha.
Podczas wydarzenia wystąpiła między innymi prof. dr Anna Mlekodaj jako prelegentka, znawczyni literatury i poezji Podhala, autorka wyboru wierszy oraz recenzji. Zapewniono catering, kwiaty dla wystawiających prace oraz prelegentów. Dla uświetnienia wydarzenia wystąpiła kapela góralska, oraz konferansjer.
Ponadto zakupiono panele wystawowe, które służą podczas innych wydarzeń organizowanych dla społeczności lokalnej.

OSIĄGNIĘTE REZULTATY I WNIOSKI

Rezultaty:

1. Tom poezji wierszy „Moje Suche” Wandy Szado-Kudasik (500 szt.)

2. Filmy 2 szt. (Jeden z filmów- czas trwania ok. 20 min.- dokumentalny poświęcony historii miejscowości

Suche (dawnej Zubsuche) drugi jest dokumentacją wywiadu z autorką wierszy. Filmy emitowane były na łamach telewizji internetowej TVPodhale oraz są dostępne na stronie internetowej Wnioskodawcy.

3. Aplikacja „Suche - gra terenowa”

Aplikacja na urządzenia mobilne zawiera dwa odrębne produkty – Quiz regionalny oraz Quest z fotokodami QR, nawigacją trasy, informacjami historycznymi oraz wierszowanym tekst z luką. To innowacyjny produkt turystyczny oraz edukacyjny przeznaczony dla różnych grup wiekowych. Zawiera opisy miejsc o znaczeniu historycznym dla miejscowości Suche.

4. Tryptyk 2 szt. (wykorzystany do prezentacji prac artystów malarzy podczas wernisażu oraz późniejszych wydarzeń społecznych.

5. Wydarzenie edukacyjno-promocyjne (80 uczestników).

Projekt wzmocnił poczucie tożsamości lokalnej, dumy z przynależności terytorialnej poprzez upowszechnienie wiedzy na temat miejscowości oraz podniesienie świadomości znaczenia miejsca swojego zamieszkania i pochodzenia mieszkańców Suchego.

Produkty powstałe w wyniku realizacji projektu: tom wierszy, filmy oraz aplikacja przyniosły korzyści w głównie sferze mentalnej i społecznej. Świadomość istnienia na mapie Podhala prężnej wówczas miejscowości Zubsuche bardziej znaczącej niż sąsiadujące, popularne dzisiaj Zakopane, wpłynęła na wzrost poczucia wartości lokalnej społeczności. W efekcie projektu nastąpił przyrost zarówno wiedzy jak również kapitału społecznego. Uczestnicy wydarzenia wieńczącego projekt w dniu 10.07.2021 r. brali udział w prelekcji regionalistki (profesor uczelni wyższej), która w swoim wykładzie nawiązała do historycznych uwarunkowań miejscowości wpływających na rozwój gospodarczy, oraz dziedzictwo kulturowe nieznane szerszej publiczności. Wiedzę uczelnianą przekazała w sposób przystępny opierając się na twórczości artystów obecnych podczas wydarzenia. Informacja zwrotna otrzymana w formie grupy fokusowej zawierała słowa uznania, wzruszenia, satysfakcji z udziału w wydarzeniu oraz zakresu informacji przekazanej w ramach tego przedsięwzięcia. Kapitał społeczny wzmocniło zarówno przygotowanie, w które zaangażowała się znaczna ilość mieszkańców jak również samo wydarzenie.

Korzyści w kontekście ekonomicznym przyniosła aplikacja „Suche - gra terenowa”, która jest narzędziem promującym miejscowość, produktem turystycznym wzbogacającym ofertę usług. Miejscowość Suche jest prężnie rozwijającą się miejscowością turystyczną, zatem urozmaicenie oferty dla osób korzystających z wypoczynku pozytywnie wpływa na jej popularność. W aspekcie wiedzy i umiejętności aplikacja łączy różne dziedziny wiadomości: historyczne na temat znaczących miejsc w Suchem, geograficzne, regionalne, a przede wszystkim umiejętności korzystania z urządzeń elektronicznych, z kodów QR, nawigacji. Aplikacja zawiera dwa odrębne produkty Quiz oraz Quest, może posłużyć jako pomoc z zakresu edukacji regionalnej.

Należy zwrócić uwagę, że umiejętności korzystania z aplikacji i fotokodów wśród starszej części społeczeństwa wymagają uzupełnienia, zatem aplikacja zawierająca treści im bliskie będzie przyjaznym narzędziem do nauki korzystania z technologii komunikacyjno - informacyjnej.

Na promocję miejscowości (wymiar ekonomiczny i społeczny) oddziałuje również film „Z historii Suchego”. Prezentacja dorobku lokalnych artystów zwiększyła zasięg odbiorców, przyczyniła się do popularyzowania ich twórczości, co może się przełożyć na ekonomiczny aspekt ich działalności.

Najtrudniejszym aspektem realizacji tego przedsięwzięcia było zgromadzenie zespołu zdolnego realizować podjęte przez siebie zadania, ludzi komunikatywnych, otwartych i kreatywnych, na których można liczyć. Zatem rekomendacją jest odpowiednio dobrany zespół ludzi - świadomy celu i obowiązków. Kolejnym wyzwaniem było opracowanie narzędzia, które pozwoliłoby przekazać historię miejscowości, opowiedzieć o postaciach znaczących w sposób lekki, z wykorzystaniem współczesnej technologii. Pomysł opracowania aplikacji - zupełnie innowacyjny na tym terenie był dużym wyzwaniem. Jego realizacja wymagała zaangażowania osób o różnych kompetencjach i kreatywności. Dopracowanie wizji aplikacji, koordynacja zadań oraz współpraca z firmą informatyczną wykonującą zadanie od strony programistycznej wymagała dużej operatywności. Zatem kolejna rekomendacja to uważność w wyborze firmy programistycznej „czującej temat”. Ma to bezpośrednie przełożenie na rezultaty. W tym przypadku współpraca przyniosła efekt. Problemem o charakterze finansowym, który wymusił zmianę zakresu rzeczowego oraz aneksowanie umowy, był nieprzewidziany poziom wzrostu cen druku tomu wierszy. Oferta po kilku miesiącach okazała się nieaktualna, cena wzrosła, zatem musiano ograniczyć ilość egzemplarzy do druku.

Beneficjent

Stowarzyszenie Rozwoju Podtatrza

Kościuszki 3d, 34-520 Poronin

Tel: 605082105

WWW: https://srpodtatrza.pl

E-mail: stowarzyszenie-oswiatowe@.wp.pl

Program operacyjny

Program Rozwoju Obszarów Wiejskich 2014-2020

Termin i miejsce realizacji

Termin realizacji projektu: 12.2020 - 08.2021

Zasięg lokalny - Polska podkarpackie

Koszt projektu