Projekty 2014-2020

Innowacyjne rozwiązania w produkcji rolniczej sposobem na wzrost konkurencyjności na rynku, odbudowę bioróżnorodności oraz mitygację zagrożeń klimatyczno-środowiskowych

KONTEKST I CELE PROJEKTU

Celem operacji jest wypracowanie rozwiązań w technologii produkcji naturalnej odporności pozwalających na utrzymanie stabilności i pewności produkcji rolniczej (minimalizacja ryzyka) z plonami o prozdrowotnych właściwościach, poprawiającymi efektywność ekonomiczną i konkurencyjność na rynku oraz odbudowa ekosystemów i bioróżnorodności w połączeniu z ochroną środowiska i klimatu. Zostanie osiągnięty poprzez wykorzystanie zjawiska allelopatii i pozytywnego oddziaływania bioróżnorodności oraz zastosowania naturalnych technologii uprawowych z wykorzystaniem różnych aktywnych biologicznie okrywowych substancji organicznych, takich jak: celuloza – „Carbotera”, trocina, zrębka, kora, słoma, zgodnie z tezami gospodarki cyrkularnej.

Uzasadnienie potrzeby realizacji operacji:

1. Konieczność zagwarantowania stabilnych i ekonomicznie uzasadnionych efektów/plonów produkcji naturalnej.

2. Niewystarczająca wiedza wśród rolników na temat zaktywowanych biologicznie odpadowych substancji organicznych jako „panaceum” na problemy współczesnego rolnictwa w duchu gospodarki cyrkularnej.

3. Spadek bioróżnorodności i odporności ekosystemów na zmiany klimatyczno-środowiskowe.

4. Niewystarczająca wiedza w zakresie wielogatunkowych przemiennych nasadzeń współrzędowych – jako jednej z form agroleśnictwa, pozwalających wykorzystać zjawisko allelopatii.

5. Wykorzystywanie osiągnięć biotechnologii do stymulacji rozwoju roślin oraz do mitygacji zagrożeń klimatyczno-środowiskowych.

6. Potrzeba ograniczenia stosowania chemicznych środków ochrony roślin - zastosowanie naturalnych sposobów i metod ochrony roślin przed chorobami, szkodnikami i chwastami.

7. Problem z zanikającą populacją pszczół, trzmieli i innych owadów zapylających.

8. Ograniczenia w bazie pożytkowej nektaro- i pyłkodajnej do pszczół, trzmieli, murarki.

9. Lansowanie zakładania wśród upraw monokulturowych pasów roślin nektaro – i pyłkodajnych.

10. Oczekiwanie konsumentów na zakup produktów o właściwościach prozdrowotnych i wysokiej jakości dodanej.

11. Zalecenia wynikające z Europejskiego Zielonego Ładu dla Rolnictwa oraz strategii „Od pola do stołu” - sprawiedliwy, zdrowy i przyjazny środowisku system żywieniowy.

12. Konieczność znacznego ograniczenie stosowania chemicznych środków ochrony roślin i nawozów.

13. Poszanowanie naturalnych zasobów rolnictwa, w tym wody i gleby.

Projekt wskazuje metody i działania dla niwelacji powyższych problemów, czy też sposobów ograniczenia negatywnych odziaływań zachodzących zmian klimatycznych. Jest uniwersalny, bezpośrednio lub pośrednio dotyczy każdego człowieka.

ZREALIZOWANE DZIAŁANIA

Projekt jest dwuletni i składa się z trzech bloków oraz działań promocyjnych:

1. Zastosowanie innowacyjnych rozwiązań technologicznych, metod organizacji oraz działań marketingowych w produkcji roślinnej (borówka amerykańska, malina, winorośl, lawenda) - nasadzenia współrzędowe z wykorzystaniem zjawiska allelopatii, jako jedna z form agroleśnictwa i sposób na odbudowę bioróżnorodności.

2. Zastosowanie innowacyjnych rozwiązań technologicznych, metod organizacji oraz działań marketingowych w pszczelarstwie wraz z oceną produkcyjności dwóch typów baz pożytkowych (sad wielogatunkowy, las mieszany) i dwóch typów uli (drewniane i poliuretanowe). Elementem tego bloku będzie również ocena skuteczności i efektywności innowacyjnych rozwiązań w rozwoju populacji murarki ogrodowej (gniazda tradycyjne - trzcina oraz gniazda poliuretanowe),

3. Zastosowanie innowacyjnych rozwiązań technologicznych przy prowadzeniu nasadzeń sosny zwyczajnej, na gruncie porolnym/leśnym o niekorzystnych uwarunkowaniach siedliskowych (możliwość wykorzystania gruntów marginalnych lub słabej jakości).

Projekt bazuje na wykorzystaniu i promowaniu różnego rodzaju zaaktywowanych biologicznie mulczy organicznych takich jak: celuloza - „Carbotera”, zrąbka, kora, trocina, słoma. Propagując różne warianty aktywacji biologicznej (wariant 1 - efektywne mikroorganizmy, wariant 2 – grzyby z rodzaju Trichoderma, wariant 3 - efektywne mikroorganizmy + grzyby z rodzaju Trichoderma). Wyżej wymienione substancje organiczne stosowane jako mulcz lub doglebowo, mogą być antidotum na problemy współczesnego rolnictwa wynikające z zmian klimatycznych i środowiskowych.

Kolejny wariant projektu to wykorzystanie biostymulatorów dla wzmocnienia naturalnych mechanizmów obronnych roślin i dla aktywacji biologicznej gleb.

Elementy te w połączeniu z świadomym działaniem na rzecz odbudowy bioróżnorodności (różnego typu nasadzenia śródpolne, pasy roślin kwietnych, nasadzenia osłonowe, czy też lasowane w projekcie uprawy współrzędowe pozwolą na mitygację zagrożeń klimatycznych.

Działania dodatkowe:

- promocja efektów i wyników podejmowanych działań – udział w konferencjach i spotkaniach tematycznych,

-> referat – prezentacja projektu na III Ogólnopolskiej Konferencji Agroleśnictwa pt. „Agroleśnictwo – alternatywna produkcja rolnicza”, zorganizowanej przez IUNG-PIB i Ogólnopolskie Stowarzyszenie Agroleśnictwa. Wydarzenie zostało objęte patronatem Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi oraz Europejskiej Federacji Agroleśnictwa – 05.10.2022r.

- > stoisko - prezentacja projektu na „VII Forum Wiedzy i Innowacji w Rolnictwie”. Spotkanie zorganizowano pod patronatem honorowym Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi - 24-25 listopada 2022 r.

- współpraca – prezentacja projektu – wizyta studyjna w miejscu realizacji (Świerczów) pracownika naukowego Naturbrukskolan uddetorp (Szwecja), który realizuje tożsamą operację.

- ogólnodostępna impreza plenerowa zorganizowana we współpracy z Kółkiem Rolniczym w Świerczowie i Związkiem Zawodowym Rolników „Solidarność” z powiatu namysłowskiego.

OSIĄGNIĘTE REZULTATY I WNIOSKI

1. Otrzymanie owoców (borówka, malina, winogrono), ziół (lawenda) oraz bioróżnorodnego miodu o wysokiej jakości konsumpcyjnej i prozdrowotnych właściwościach, ekologicznie wyprodukowanych z wykorzystaniem naturalnych metod i technologii uaktywnienia zdolności plonotwórczych gleb i korzyści wynikających ze zwiększenia bioróżnorodności środowiskowej.

2. Opracowanie technologii sadzenia i prowadzenia nasadzeń sosny zwyczajnej pozwalającej na zwiększenie procentu udatności na gruntach o niekorzystnych uwarunkowaniach siedliskowych.

3. Dokonanie analizy porównawczej określającej wpływ rodzaju materiału, z którego wykonany jest ul (drewno, poliuretan) na rozwój rodzin.

4. Ocena preferencji muraki ogrodowej w zakładaniu gniazd w zależności od materiału gniazdowego (rurki z trzciny pospolitej lub formatki z poliuretanu).

5. Wskazanie efektywnych i innowacyjnych metod zwiększenia aktywności biologicznej gleb, zawartości substancji organicznych i ich produkcyjności (wykorzystanie probiotechnologii).

6. Przedstawienie innowacyjnych rozwiązań technologiczno-organizacyjnych związanych z uprawą pozwalających na: ograniczenie zużycia wody dla podlewania, zwiększenie pojemności sorpcyjnej gleb, obniżenia temperatury gleby (mniejsze nagrzewanie), zmniejszenie ewaporacji z gleby, zwiększenie możliwości akumulacji CO2 w glebie.

7. Propagowanie rolnictwa ekologicznego, które ma wpływ na ograniczenia emisji gazów cieplarnianych, ponieważ wyklucza się w nim stosowanie nawozów chemicznych. Organizacja Narodów Zjednoczonych ds. Wyżywienia i Rolnictwa obliczyła, że emisje CO2 na hektar uprawy w systemach rolnictwa ekologicznego są o 48% do 66% mniejsze niż w systemach konwencjonalnych.

Najistotniejsze przy realizacji tego typu projektów, to wewnętrzne przekonanie o słuszności i zasadności podejmowanych działań, zaangażowanie i wiara, że to ma sens.

Istotne jest również współdziałanie całego zespołu oraz właściwe przygotowanie poprzez wykorzystanie wiedzy i doświadczeń z podobnych działań zrealizowanych wcześniej.

Beneficjent

Konsorcjum Natura Bioróżnorodności Stobrawy

Wojska Polskiego 22, 46-034 Pokój

Tel: 609727817

WWW: https://www.bioroznorodnoscstobrawy.pl/

E-mail: jozef.rogalski@o2.pl

Program operacyjny

Program Rozwoju Obszarów Wiejskich 2014-2020

Termin i miejsce realizacji

Termin realizacji projektu: 05.2022 - 11.2023

Zasięg lokalny - Polska opolskie

Koszt projektu