Zapraszamy do udziału w nowej Grupie Tematycznej do spraw porozumień w sprawie zrównoważonego rozwoju w łańcuchach dostaw produktów rolno-spożywczych, powołanej przez Europejską Sieć na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich (ENRD).

Zrównoważony rozwój stanowi podstawową zasadę Traktatu o Unii Europejskiej i priorytetowy cel polityk Unii. Poza tym, komisja zobowiązała się do realizacji celów zrównoważonego rozwoju ONZ. Zgodnie z tym zobowiązaniem, Europejski Zielony Ład określa strategię wzrostu, której celem jest przekształcenie Unii w prężnie prosperujące społeczeństwo z nowoczesną, zasobooszczędną i konkurencyjną gospodarką, neutralne klimatycznie do 2050 roku, ograniczające emisję C02 o co najmniej 55% do 2030 roku (w porównaniu z poziomami z 1990r.).

Aby osiągnąć te ambitne cele, Komisja ogłosiła wdrożenie programów we wszystkich obszarach, w tym dotyczących rolnictwa i rozwoju obszarów wiejskich. Strategia od pola do stołu promuje przejście na zrównoważone systemy żywnościowe i zakłada redukcję pestycydów i środków przeciwdrobnoustrojowych, zmniejszenie nadmiernego nawożenia, zwiększenie rolnictwa ekologicznego, poprawę dobrostanu zwierząt i zwiększenie bioróżnorodności.

Nowa Wspólna Polityka Rolna (WPR) na lata 2023-2027 wspiera wysiłki na rzecz zwiększenia zrównoważonego charakteru produkcji i dostaw produktów rolnych, poprzez zmienione mechanizmy wsparcia i zasady rynkowe. Inicjatywy zbiorowe prowadzące do porozumień między podmiotami w łańcuchu dostaw produktów rolno-spożywczych, mogą wnieść znaczący wkład w zrównoważony system żywnościowy, zapewniając skuteczną współpracę podmiotów w łańcuchu wartości żywności (w pionie lub poziomie). Z tego powodu nowa WPR zawiera odstępstwo antymonopolowe od zakazu porozumień antykonkurencyjnych.

Pozwala to (pod pewnymi warunkami) na zawieranie umów dotyczących zrównoważonego rozwoju między producentami pierwotnymi a innymi podmiotami łańcucha wartości żywności, których celem jest osiągnięcie wyższych standardów zrównoważonego rozwoju niż te wymagane przez prawo. Te wyższe standardy zrównoważonego rozwoju mogą realizować poniższe cele.

• Cele środowiskowe, w tym łagodzenie zmian klimatu i przystosowanie się do nich, zrównoważone użytkowanie i ochrona krajobrazów, wody i gleby, przejście na gospodarkę o obiegu zamkniętym — w tym ograniczenie marnotrawienia żywności, zapobieganie zanieczyszczeniom i ich kontrola oraz ochrona i odbudowa różnorodności biologicznej i ekosystemów.
• Produkcja produktów rolnych w sposób, który ogranicza stosowanie pestycydów i pozwala zarządzać ryzykiem wynikającym z takiego stosowania lub zmniejsza niebezpieczeństwo odporności na środki przeciwdrobnoustrojowe w produkcji rolnej.
• Zdrowie i dobrostan zwierząt.

Komisja jest obecnie w trakcie przygotowywania wytycznych dotyczących warunków stosowania tego antymonopolowego odstępstwa do 8 grudnia 2023 roku. W ramach tego procesu, w okresie luty 2022 – maj 2022, prowadzić będzie konsultacje społeczne w celu zebrania odpowiednich informacji zwrotnych — w szczególności przykładów umów o zrównoważonym rozwoju, które są objęte zakresem stosowania derogacji. Interesariusze są zachęcani do udziału w tych konsultacjach w celu wniesienia wkładu w opracowanie wytycznych.

To antymonopolowe odstępstwo nie obejmuje wszystkich możliwych obszarów zbiorowych inicjatyw na rzecz zrównoważonego rozwoju, a interesariusze mają możliwość współpracy w innych aspektach zrównoważonego rozwoju, poza zakresem stosowania odstępstwa w ramach ogólnych reguł konkurencji.

Niezależnie od ich celów, zbiorowe inicjatywy na rzecz zrównoważonego rozwoju wiążą się z wieloma wyzwaniami w zakresie zarządzania, projektowania celów i standardów, możliwego wsparcia publicznego itp. Przyszły rozwój takich inicjatyw zależy od wiedzy i zdolności interesariuszy do radzenia sobie z tymi wyzwaniami.

W tym kontekście, Komisja chciałaby zaoferować wszystkim zainteresowanym możliwość dzielenia się między sobą przykładami i praktycznym doświadczeniem na temat działań współpracy ukierunkowanych na wszelkie formy zrównoważonego rozwoju.

W związku z powyższym Grupa tematyczna ds. porozumień dotyczących zrównoważonego rozwoju skupi się na tym, w jaki sposób porozumienia są obecnie formułowane i wdrażane (poziomo i pionowo) w łańcuchu wartości żywności. Grupa określi również niektóre wyzwania dla wspólnych działań wokół zrównoważonego rozwoju, a także wartość dodaną osiągania celów zrównoważonego rozwoju poprzez współpracę.

Zainteresowanych udziałem w pracach Grupy tematycznej prosimy o wyrażenie swojej intencji poprzez wypełnienie formularza dostępnego pod linkiem https://form.jotform.com/213473017906353 najpóźniej do 20 lutego 2022 roku.

W przypadku dużej liczby zgłoszeń uczestnicy zostaną wybrani na podstawie poniżej opisanych kryteriów.

Kryteria obowiązkowe:

• Praktyczne doświadczenie, doświadczenie w zakresie polityki lub rozległa wiedza na temat umów dotyczących zrównoważonego rozwoju i/lub wspólnych działań na rzecz zrównoważonego rozwoju w łańcuchu wartości żywności;
• Zdolność i chęć wzięcia udziału w dyskursie na temat rozwoju i wdrażania porozumień o zrównoważonym rozwoju;
• Zobowiązanie do udziału w dwóch spotkaniach Grupy oraz wymiany wiedzy między spotkaniami (pierwsze spotkanie planowane jest 17 marca 2022 r. w formule online, drugie spotkanie Grupy przewidziane jest na przełomie maja/czerwca 2022 r.).

Kryteria pożądane:

•             Zaangażowanie w dialog i komunikowanie wyników innym interesariuszom.

Przy wyborze członków Grupy Tematycznej, spośród zgłoszonych zainteresowań Punkt Kontaktowy ENRD będzie brał pod uwagę — w miarę możliwości, również potrzebę zapewnienia równowagi między uczestnikami z państw członkowskich UE, sektorów i organizacji. Wybrani uczestnicy otrzymają potwierdzenie udziału najpóźniej do 28 lutego br.

Prosimy o powiadomienie nas na adres poczty elektronicznej: ksow@cdr.gov.pl o zgłoszeniu swojej kandydatury.

W przypadku pytań prosimy o kontakt pod adresem email: food-chains@enrd.eu