Komisja Europejska opublikowała w drugiej połowie marca badanie oceniające dotychczasowy wpływ podejścia LEADER na rozwój terytorialny. Konkluzja mówi, że w ramach Leader-a opracowano rozwiązania, które na gruncie lokalnym stanowiły skuteczną odpowiedź wobec wyzwań i możliwości rozwoju gospodarczego i społecznego.
W badaniu zebrano dowody dotyczące projektowania, wdrażania i skutków płynących z podejścia LEADER. Obejmowało to analizę wydatków krajów UE, przeprowadzenie między innymi ogólnounijnych ankiet, wywiadów i lokalnych studiów przypadku. Choć Leader stanowi zaledwie około 7% środków Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich (EFRROW), udowodnił już swoje znaczenie i skuteczność w przyczynianiu się do zrównoważonego rozwoju obszarów wiejskich w całej Unii Europejskiej.
LEADER to jedno z najbardziej popularnych i rozpoznawalnych narzędzi rozwoju obszarów wiejskich, wykorzystywanych w Europie od prawie 20 lat! Ma pomóc włączyć mieszkańców wsi w proces oddolnego podejmowania decyzji i działań mających na celu poprawę jakości ich życia. W tej metodzie społeczność lokalna to najważniejszy podmiot tego procesu.
Podstawowe cechy metody LEADER:
- oddolność (szeroki udział społeczności lokalnej w tworzeniu i realizacji strategii),
- terytorialność (lokalna strategia rozwoju przygotowana dla danego, spójnego obszaru),
- zintegrowanie (łączenie różnych dziedzin gospodarki, współpraca różnych grup interesu),
- partnerstwo (lokalna grupa działania jako lokalne partnerstwo, w którym uczestniczą różne podmioty z sektora publicznego, społecznego i gospodarczego),
- innowacyjność (w skali lokalnej),
- decentralizacja zarządzania i finansowania,
- sieciowanie i współpraca (wymiana doświadczeń i rozpowszechnianie dobrych praktyk).
— więcej informacji o Leaderze znajdziemy na naszym portalu, w karcie LEADER.
Jak sugeruje badanie, najsilniejsze obszary Leader-a to tworzenie i utrzymywanie miejsc pracy, zwiększenie wartości dodanej na gruncie lokalnym oraz modernizacja przedsiębiorstw. Dodatkowo, jako korzyści uznano również zwiększenie zdolności i wiedzy w zakresie lokalnego zarządzania w działaniach prowadzonych w ramach podejścia LEADER. Przy czym zauważono, że wyniki w rozwijaniu kapitału środowiskowego lub wspieraniu działań na rzecz klimatu były mniej widoczne od powyższych.
Jednakże, chociaż wyniki badania są zdecydowanie pozytywne, znaleziono też pewne obszary wymagające poprawy. Obejmują one lepszą komunikację oraz przejrzystość ról w ramach podejścia Leader, uproszczenie procedur, wzmocnienie współpracy i określenie nowych wskaźników dla lepszego uchwycenia przyszłych wyników.
Niniejsze badanie przyczyni się do ogólnej oceny wpływu Leader-a na zrównoważony rozwój terytorialny, która zostanie opublikowana pod koniec 2022 roku.
Badanie ewaluacyjne dotyczące wpływu Leader-a na zrównoważony rozwój terytorialny obejmuje streszczenie w języku angielskim i francuskim, a także ulotkę zawierającą zwięzły przegląd badania i jego zaleceń. Wszystkie te materiały, dostępne są na stronie Komisji Europejskiej.