Komisja przedstawiła wczoraj pakiet wniosków w ramach Europejskiego Zielonego Ładu. Ich celem są zrównoważone produkty jako norma w UE, pobudzenie modeli biznesowych o obiegu zamkniętym oraz wzmocnienie pozycji konsumentów w procesie zielonej transformacji.
Jak zapowiedziano w planie działania UE dotyczącym gospodarki o obiegu zamkniętym, Komisja proponuje nowe przepisy, dzięki którym niemal wszystkie dobra materialne na rynku UE będą bardziej przyjazne dla środowiska, oparte na gospodarce o obiegu zamkniętym i efektywne pod względem energetycznym w całym cyklu życia.
Komisja przedstawiła też nową strategię zmierzającą do uczynienia obecnych na naszym rynku wyrobów włókienniczych trwalszymi, a także zapewnienia, by można było je naprawiać i ponownie wykorzystywać — poddawać recyklingowi. Stanowi to odpowiedź na tanią odzież niskiej jakości i odpady tekstylne, przy jednoczesnym dążeniu do zagwarantowania, aby produkcja wyrobów włókienniczych przebiegała z pełnym poszanowaniem praw pracowniczych.
Kolejny z wniosków mówi o wzmocnieniu rynku wewnętrznego wyrobów budowlanych. Ma zagwarantować, by obowiązujące ramy regulacyjne umożliwiały realizację celów w zakresie zrównoważonego rozwoju i klimatu również w środowisku zbudowanym.
W pakiecie znajduje się też wniosek w sprawie nowych przepisów mających na celu wzmocnienie pozycji konsumentów w procesie transformacji ekologicznej. Konsumenci będą lepiej poinformowani o zrównoważeniu środowiskowym produktów, wzrośnie ich ochrona przed pseudoekologicznym marketingiem.
Wiceprzewodniczący wykonawczy do spraw Europejskiego Zielonego Ładu Frans Timmermans podkreślił: Nadszedł czas, by położyć kres modelowi „wziąć, skorzystać, zepsuć, wyrzucić”, który tak bardzo szkodzi naszej planecie, naszemu zdrowiu, naszej gospodarce. Przedstawione dziś wnioski zagwarantują, aby w Europie sprzedawane były jedynie najbardziej zrównoważone produkty. Pozwolą konsumentom oszczędzać energię, naprawiać, a nie tylko wymieniać uszkodzone produkty, jak również dokonywać inteligentnych wyborów środowiskowych podczas zakupów. W ten sposób przywrócimy równowagę w naszych stosunkach z przyrodą i zmniejszymy naszą podatność na zakłócenia w globalnych łańcuchach dostaw.
Zrównoważone produkty jako norma
Wniosek dotyczący rozporządzenia w sprawie ekoprojektowania zrównoważonych produktów odnosi się do etapu ich projektowania, na którym ustala się nawet 80 proc. wpływu danego produktu na środowisko w całym cyklu jego życia. Określono w nim nowe wymogi, dzięki którym produkty będą trwalsze, bardziej niezawodne i nadające się do ponownego użytku.
Łatwiejsze będzie ich naprawianie, konserwowanie, odnawianie i poddawanie recyklingowi. Będą efektywne pod względem energetycznym i zasobooszczędne. Co więcej, dzięki wymogom związanym z informowaniem, właściwym dla poszczególnych produktów, konsumenci będą zdawać sobie sprawę z oddziaływania nabywanych produktów na środowisko. Każdy produkt objęty regulacją będzie miał cyfrowy paszport produktu. Ułatwi to naprawę lub recykling produktów, a także śledzenie substancji potencjalnie niebezpiecznych w całym łańcuchu dostaw. Wprowadzić można również etykietowanie.
Wniosek zawiera ponadto środki mające na celu zakończenie procederu niszczenia niesprzedanych towarów konsumpcyjnych, a także rozszerzenie zielonych zamówień publicznych i wprowadzenie zachęt dla oferowania zrównoważonych produktów.
Te wczorajsze konkluzje rozszerzają funkcjonujące już ramy ekoprojektu na dwa sposoby: po pierwsze, obejmując jak najszerszy asortyment produktów; po drugie, rozszerzając zakres wymogów, które mają spełniać produkty. Ustanowienie kryteriów dotyczących nie tylko efektywności energetycznej, ale również obiegu zamkniętego i ogólnego zmniejszenia śladu środowiskowego i klimatycznego produktów pozwoli na zwiększenie niezależności energetycznej i niezależności pod względem zasobów, a także zmniejszenie zanieczyszczenia.
Jednolity rynek ulegnie wzmocnieniu, wyeliminowana zostanie rozbieżność przepisów w poszczególnych państwach członkowskich, powstaną możliwości gospodarcze w zakresie innowacji i tworzenia miejsc pracy, zwłaszcza w kontekście regeneracji produktów, ich konserwacji, recyklingu i naprawy. We wniosku określone zostaną ramy i procesy, za sprawą których Komisja, w ścisłej współpracy ze wszystkimi zainteresowanymi stronami, będzie stopniowo określać wymogi dla każdego produktu lub dla każdej grupy produktów.
Wraz z niniejszym wnioskiem Komisja przyjęła również plan prac w zakresie ekoprojektu i etykietowania energetycznego na lata 2022–2024, aby uwzględnić nowe produkty związane z energią oraz zaktualizować i zwiększyć poziom ambicji w odniesieniu do produktów, które są już objęte regulacjami. Jest to środek przejściowy do czasu wejścia w życie nowego rozporządzenia. Dotyczy to w szczególności elektroniki użytkowej (smartfonów, tabletów, paneli słonecznych) — najszybciej rozwijającego się strumienia odpadów.
Komisarz ds. rynku wewnętrznego Thierry Breton powiedział: Konsumenci europejscy słusznie oczekują bardziej przyjaznych dla środowiska i bardziej trwałych produktów. Większe zrównoważenie i większa efektywność gospodarowania zasobami oznacza większą odporność w sytuacji, gdy kryzys zakłóca nasze łańcuchy dostaw w przemyśle. Wykorzystując potencjał jednolitego rynku, narzędzi cyfrowych oraz poprawiając nadzór rynku, zmaksymalizujemy możliwości działania zarówno dla przedsiębiorstw, jak i konsumentów. Większa efektywność pod względem energii i zasobów, zwłaszcza w sektorze budownictwa i wyrobów włókienniczych, przyczyni się do powstania w całej Europie miejsc pracy wymagających wysokich kwalifikacji.
Zrównoważone wyroby włókiennicze w obiegu zamkniętym
Konsumpcja wyrobów włókienniczych w Europie wywiera czwarty pod względem wielkości wpływ na środowisko i zmianę klimatu (poprzedza ją wyżywienie, mieszkalnictwo i mobilność). Jest to również trzeci pod względem wielkości obszar zużycia wody i gruntów, a piąty – pod względem zużycia surowców pierwotnych.
W strategii UE dla zrównoważonego sektora włókienniczego o obiegu zamkniętym określono wizję i konkretne działania, dzięki którym do końca 2030 roku wyroby włókiennicze wprowadzane do obrotu w Unii Europejskiej będą długotrwałe i poddawane recyklingowi, wytwarzane z włókien pochodzących z recyklingu, wolne od substancji niebezpiecznych i produkowane z poszanowaniem praw socjalnych i środowiska.
Konsumenci odniosą korzyści, ponieważ wyroby włókiennicze będą miały wyższą jakość. Tania odzież niskiej jakości wyjdzie z mody, powszechnie dostępne będą usługi ponownego użycia i naprawy. W konkurencyjnym, odpornym i innowacyjnym sektorze wyrobów włókienniczych producenci muszą przejąć odpowiedzialność za wytwarzane przez nich produkty w całym łańcuchu wartości, w tym również wtedy, gdy wyroby stają się odpadami. W ten sposób ekosystem wyrobów włókienniczych oparty na obiegu zamkniętym będzie prosperował. Będzie funkcjonował dzięki możliwościom innowacyjnego odzyskiwania włókien w procesie recyklingu, do minimum ograniczone zostanie spalanie i składowanie wyrobów włókienniczych.
Szczególne środki obejmą wymogi dotyczące ekoprojektu dla wyrobów włókienniczych, jaśniejszych informacji, cyfrowego paszportu produktu oraz obowiązkowego unijnego systemu rozszerzonej odpowiedzialności producenta. W strategii przewidziano środki mające na celu rozwiązanie problemu niezamierzonego uwalniania z wyrobów włókienniczych mikrodrobin plastiku, zapewnienie rzetelności twierdzeń dotyczących ekologiczności wyrobów oraz wzmocnienie modeli biznesowych opartych na obiegu zamkniętym, w tym usług ponownego użycia i naprawy. Aby rozwiązać problem taniej odzieży niskiej jakości, w strategii wezwano przedsiębiorstwa do zmniejszenia liczby kolekcji w ciągu roku, odpowiedzialne działanie i podjęcie kroków w celu zminimalizowania śladu węglowego i środowiskowego. Państwa członkowskie zostały wezwane do przyjmowania środków podatkowych sprzyjających sektorowi ponownego użytkowania i naprawy. Komisja będzie promować te zmiany, podejmując również działania podnoszące świadomość.
W strategii przewidziano wsparcie dla ekosystemu włókienniczego w całym okresie transformacji. W związku z tym Komisja rozpoczyna współtworzenie ścieżki transformacji dla ekosystemu włókienniczego. Jest to niezbędne narzędzie współpracy oraz wsparcia tego ekosystemu w przezwyciężeniu negatywnych skutków pandemii COVID-19, które miały wpływ na przedsiębiorstwa w ich codziennej działalności przez ostatnie dwa lata. Przyczyni się to do wzmocnienia zdolności ekosystemu do przetrwania w perspektywie długoterminowej, poprzez stawianie czoła zarówno ostrej globalnej konkurencji, jak i przyszłym wstrząsom. Zachęca się wszystkie podmioty do aktywnego udziału w procesie współtworzenia poprzez podjęcie zobowiązań dotyczących gospodarki i modeli biznesowych opartych na obiegu zamkniętym, działań mających na celu wzmocnienie zrównoważonej konkurencyjności, cyfryzacji i odporności oraz poprzez określenie konkretnych inwestycji niezbędnych do dwojakiej transformacji.
Wyroby budowlane przyszłości
Przemysł wyrobów budowlanych liczy 430 tys. przedsiębiorstw w UE, a jego obroty wynoszą 800 mld euro. W sektorze działają głównie małe i średnie przedsiębiorstwa. Stanowią one kluczowy atut gospodarczy i społeczny dla społeczności lokalnych w europejskich regionach i miastach. Budynki odpowiadają za około 50 proc. wydobycia i zużycia zasobów oraz za ponad 30 proc. wszystkich odpadów wytwarzanych rocznie w UE. Co więcej, budynki odpowiadają za 40 proc. zużycia energii w UE i 36 proc. emisji gazów cieplarnianych związanych z energią.
W wyniku przeglądu rozporządzenia w sprawie wyrobów budowlanych przepisy, które obowiązują od 2011 roku, zostaną wzmocnione i zaktualizowane. Powstaną zharmonizowane ramy oceny i informowania o tym, jakie jest oddziaływanie danego wyrobu budowlanego w kontekście środowiska i klimatu. Nowe wymogi dotyczące wyrobów zapewnią, aby projektowanie i wytwarzanie wyrobów budowlanych opierało się na najnowocześniejszym stanie wiedzy, i aby wyroby te stały się dzięki temu trwalsze, aby nadawały się do naprawy, recyklingu i ponownego przetworzenia.
GALERIA
