Jaka będzie polska wieś za 20 lat? Jakiej wsi chcemy? Gdzie będziemy i gdzie chcemy być za 20 lat? Na te i inne pytania odpowiedzi poszukiwali uczestnicy badania dotyczącego długofalowej wizji rozwoju obszarów wiejskich w Polsce, realizowanego przez JC KSOW w ramach konsultacji społecznych prowadzonych przez Komisję Europejską.
To pierwszy krok w kierunku komunikatu Komisji dotyczącego długofalowej wizji rozwoju obszarów wiejskich UE., który będzie opublikowany w połowie 2021 r. Ma on na celu wsparcie debaty na temat przyszłości i priorytetów rozwojowych obszarów wiejskich i miejsca, jakie powinny zajmować w społeczeństwie. W celu stworzenia tej wizji niezbędne było przyjrzenie się, jak żyją mieszkańcy obszarów wiejskich w Europie, w tym w Polsce.
Jednostka Centralna Krajowej Sieci Obszarów Wiejskich angażując się we wspólne tworzenie długoterminowej wizji rozwoju obszarów wiejskich, zleciła przeprowadzenie konsultacji społecznych, które pozwoliły zgromadzić opinie i poglądy Polaków z obszarów wiejskich, w takich kwestiach, jak: obecne potrzeby mieszkańców obszarów wiejskich, czynniki wpływające na zwiększenie atrakcyjności obszarów wiejskich, perspektywy rozwojowe dla obszarów wiejskich, zarządzanie i samorządność na obszarach wiejskich.
Podczas całego procesu konsultacji, wizję rozwoju dla obszarów wiejskich rozważano
w kontekście czterech kluczowych czynników zmiany (trendów globalnych), tj.:
- zmiany klimatyczne i środowiskowe,
- zmiany demograficzne (w tym urbanizacja),
- zmiany cyfrowe i technologiczne
- globalizacja i lokalność (a w tym krótkie łańcuchy dostaw).
Głównym celem inicjatywy było wypracowanie idei, wniosków i pomysłów dotyczących długofalowej wizji rozwoju obszarów wiejskich, a sam projekt konsultacji przybrał postać kilkuetapowego procesu:
- Etap wstępny - analiza Desk Research – pozwalająca przygotować materiały dla uczestników warsztatów online (minigrup focusowych) oraz uwspólnić ich wiedzę.
- Etap kluczowy - minigrupy focusowe – z uwagi na pandemię koronawirusa przybrały one formę warsztatów online.
- Etap końcowy - metoda sędziów kompetentnych – obiektywna analiza materiałów wypracowanych przez uczestników warsztatów, dokonana przez specjalistów w swoich dziedzinach.
Kluczowym etapem projektu były mini grupy focusowe czyli warsztaty online, których zorganizowano 10. W sumie spotkało się 36 osób: lokalnymi liderzy, aktywiści, rolnicy czy działacze Lokalnych Grup Działania (LGD). Uczestnicy warsztatów reprezentowali ponad 26 różnych obszarów wiejskich, a na warsztaty i rozmowy o wizji rozwoju obszarów wiejskich poświęcono ponad 20 godzin.
W wyniku przeprowadzonego procesu, powstał raport opowiadający o polskiej wizji rozwoju obszarów wiejskich.
Najważniejsze wnioski to m.in.:
- Duża niepewności związana z planami w odległej przyszłości. Pandemia pokazała mieszkańcom obszarów wiejskich, że nawet najlepszy plan, może nie oprzeć się czynnikom zewnętrznym;
- Konieczność reformy polskiego rolnictwa w kierunku regeneratywnym i ekologicznym. Niezbędne jest stworzenie warunków i logistyki, która wspierać będzie krótkie łańcuchy dostaw;
- Ważnym potencjale Polski, jako członka UE, jakim jest natura i środowisko. Brak nam dziś jednak spójnej strategii środowiskowej, a przez to i edukacji opierającej się na najnowszej wiedzy;
- Kluczowa dla wielu obszarów wiejskich działalności Lokalnych Grup Działania. Należy szukać nowych form wsparcia i finansowania właśnie dla LGD.
Zapraszamy do zapoznania się z pełną treścią raportu z „Badania – warsztatów dotyczących długofalowej wizji rozwoju obszarów wiejskich” oraz pozostałymi materiałami zamieszczonymi poniżej.
Więcej informacji dot. konsultacji: https://ec.europa.eu/info/law/better-regulation/have-your-say/initiatives/12525-Long-term-vision-for-rural-areas/public-consultation
Badanie zostało zrealizowane w terminie listopad – grudzień 2020 r. przez firmę badawczą ABM Agencję Badań Marketingowych Sp. z o.o