Już co dziesiąte gospodarstwo domowe w Polsce nie jest w stanie opłacić rachunków za energię i dostarczyć ciepła do domu. Według przewidywań ekspertów, wielce prawdopodobne jest, że grono to będzie się nadal poszerzać. W odpowiedzi na ten narastający problem, Fundacja Stocznia i jej partnerzy inicjują ogólnopolską rozmowę o ubóstwie energetycznym; do włączenia się w nią w roli gospodarzy, zapraszają wszystkie zainteresowane tematem osoby i organizacje.
Czym jest ubóstwo energetyczne? Najlepiej wyjaśnia to strona organizatorów Narady obywatelskiej o kosztach energii: Ubóstwo energetyczne powstaje na styku niskich dochodów, wysokich wydatków na energię i złego stanu technicznego budynku. Problem ten dotyka przede wszystkim osób mieszkających w starych budynkach poza zasięgiem sieci ciepłowniczej, głównie w domach jednorodzinnych ogrzewanych indywidualnie i na terenie małych miejscowości. Jest też bardziej dotkliwy wśród emerytów i emerytek oraz osób z niskimi dochodami.
Rozwiązując problem ubóstwa energetycznego musimy przede wszystkim dążyć do tego, by zapewnić dostęp do energii, która będzie tania, czysta i oparta na zrównoważonych źródłach. Można to po części osiągnąć samemu np. inwestując w ocieplenie budynku i efektywne źródło ciepła. Dla osób dotkniętych problemem ubóstwa energetycznego takie inwestycje są możliwe tylko przy zapewnieniu odpowiedniego wsparcia. Dlatego potrzebne są zarówno programy wsparcia, jak i edukacja zwiększająca świadomość korzystania z energii – nieprzegrzewanie pomieszczeń, wyłączanie urządzeń, które nie są używane, czy zwracanie uwagi na ich wysoką efektywność energetyczną, które pomoże zmniejszać koszty energii w każdym gospodarstwie domowym.
Projekt zakłada dwa etapy "naradzania się":
1 etap
Marzec - czerwiec 2022
Organizacja narad lokalnych przez samorządy, organizacje pozarządowe, LGD. ruchy obywatelskie w całej Polsce. Dla organizatorów narad przygotowano scenariusze rozmów oraz różne narzędzia ułatwiające ich przeprowadzenie. Celem narady lokalnej jest rozmowa z ekspertami, instytucjami, organizacjami i mieszkańcami na tematy:
czym jest ubóstwo energetyczne, jakie są jego oblicza i podjęcie próby zdiagnozowania zjawiska w regionie;
istniejące i potencjalne rozwiązania oraz dobre praktyki.
Ponadto, podczas spotkania odbędzie się głosowanie nad najkorzystniejszymi i najbardziej oczekiwanymi, skutecznymi rozwiązaniami.
Wyniki głosowania i zebrane ankiety od uczestników narad lokalnych z całej Polski pozwolą na przygotowanie raportu z rekomendowanymi rozwiązaniami. Będzie on przedmiotem rozmowy podczas Pierwszego Ogólnopolskiego Panelu Obywatelskiego zaplanowanego na wrzesień i październik tego roku.
2 etap
wrzesień-październik 2022
Przeprowadzenie pierwszego w naszym kraju, ogólnopolskiego panelu obywatelskiego. W jego trakcie 100 losowo wybranych obywateli i obywatelek z całej Polski (z uwzględnieniem ich cech społeczno-demograficznych) będzie obradowało wspólnie podczas 5-ciu spotkań nad tematem ubóstwa energetycznego. Formuła spotkań umożliwi uczestnikom zapoznanie się ze zgromadzoną wiedzą i stanowiskami ekspertów oraz interakcję z interesariuszami, a także zapewni czas na dyskusję i wspólne wybranie rozwiązań do wdrożenia przez władze samorządowe i innych adresatów rekomendacji. Grupa ta będzie miała zaprezentowany raport z narad lokalnych, aby pochylić się również nad proponowanymi rekomendacjami w nim przedstawionych. W ramach ogólnopolskiego panelu poruszone będą zapewne kwestie szersze niż ubóstwo energetyczne, obejmujące ogólne kierunki transformacji energetycznej w Polsce.
Do projektu dotychczas przystąpiło wiele organizacji eksperckich zajmujących się środowiskiem, klimatem, energią i sprawami społecznymi. Całe przedsięwzięcie toczy się w szczególnym czasie. Wojna w Ukrainie i powiązana z nią decyzja o zaniechaniu importu gazu i ropy z kraju agresora – Rosji będzie brzemienna w skutki zarówno dla gospodarki jak i indywidualnych gospodarstw. W obliczu tego problem staje się bardziej naglący, a wnioski płynące z projektu — tym bardziej wyczekiwane .
Pierwsze narady już się odbyły (np. Izabelin, Olsztyn). Kilkanaście kolejnych jest już zaplanowanych.
Zachęcamy także do obejrzenia filmu edukacyjnego zamieszczonego pod artykułem, stanowiącego jedno z narzędzi do przeprowadzenia spotkania.
Program koordynuje z ramienia Stoczni:
Maria Belina Brzozowska
mbelinabrzozowska@stocznia.org.pl
telefon: +48 451 056 148
GALERIA
