|

Ministrowie rolnictwa o rolnictwie węglowym

Zdjęcie przedstawia ręce ścinające sałatę.

Podsekretarz Stanu Krzysztof Ciecióra uczestniczył w nieformalnym spotkaniu ministrów rolnictwa UE w Strasburgu. Było one poświęcone „Konsolidacji przyjaznych dla klimatu modeli rolniczych i leśnych: rolnictwo węglowe”.

O rolnictwie węglowym i potrzebie jego stosowania, pisaliśmy niedawno na naszej stronie, w artykule "Rolnictwo i węgiel". Cytując:

Związki zawierające węgiel są podstawą życia na Ziemi — stanowią budulec naszych społeczeństw i gospodarek. W ludzkim ciele, węgiel jest po tlenie najliczniejszym pierwiastkiem ze względu na masę (ok. 18,5%). Stanowi połowę wagi spożywanego przez nas jedzenia i jest w naszym DNA.

Nasze miasta, zbudowane na stali i cemencie, powstały dzięki przetwarzaniu wapienia i rudy żelaza — rzecz niemożliwa bez węgla. Wyjątkowość tego pierwiastka wykorzystywana jest przez przemysł chemiczny w produkcji wysoce złożonych cząsteczek dla produktów farmaceutycznych, chemikaliów, tworzyw sztucznych i zaawansowanych materiałów, ułatwiających nasze codzienne życie. Paliwa kopalne oparte na węglu, zasilają nasze domy, fabryki i pojazdy od ponad wieku.

Jednakże, szkodliwe emisje powstające w wyniku ich spalania, procesów przemysłowych i zmian w użytkowaniu gruntów, kumulują się w oceanach i dramatycznie zwiększają stężenie CO2 w atmosferze. Skutkiem czego, klimat ociepla się, zanika bioróżnorodność, oceany stają się coraz bardziej zakwaszone, a ekstremalne zjawiska pogodowe stają się coraz częstsze. Dodatkowo, krótkoterminowe obiegi węgla między roślinnością a atmosferą są zaburzone, a poziom mórz podnosi się na lądy, lasy, morza i kriosferę.

Dyskusja ministrów nawiązywała do komunikatu Komisji na temat zrównoważonego obiegu węgla. Skupiła się na praktykach rolniczych i leśnych, mających na celu ograniczenie emisji i składowanie dwutlenku węgla. Dotyczyła również doświadczeń związanych z prywatnymi mechanizmami finansowania lub systemami certyfikacji w zakresie redukcji emisji gazów cieplarnianych. Omawiano kluczowe czynniki sukcesu mogące zmotywować dużą liczbę rolników do korzystania z takich systemów certyfikacji.

W swojej wypowiedzi wiceminister podkreślił znaczenie leśnictwa i sektora leśno-drzewnego w pochłanianiu dwutlenku węgla i magazynowania węgla. Zaznaczył, że należy również docenić rolę torfowisk i mokradeł w ograniczaniu zmian klimatycznych. Torfowiska i obszary podmokłe stanowią wprawdzie ograniczoną powierzchnię gruntów rolnych w Polsce, niemniej w Planie Strategicznym WPR zostały przewidziane instrumenty służące ochronie takich obszarów, które ukierunkowane są na ochronę siedlisk przyrodniczych lub ptasich.

– Część praktyk wpisujących się w rolnictwo węglowe została już zaplanowana w polskim Planie Strategicznym WPR. Są to m.in. takie praktyki jak uproszczone systemy upraw, międzyplony ozime/wsiewki śródplonowe, zróżnicowana struktura upraw, ekstensywne użytkowanie trwałych użytków zielonych z obsadą zwierząt, opracowanie i przestrzeganie planu nawożenia oraz interwencje leśne i zadrzewieniowe – poinformował wiceminister Ciecióra. Podkreślił także, że należy rozwijać istniejące uprawy, które przyczyniają się do pochłaniania.

Odnosząc się do systemów certyfikacji w zakresie redukcji emisji gazów cieplarnianych stwierdził, że w Polsce są to na razie inicjatywy prywatne, ale należy rozwijać systemy o charakterze publicznym. Zaznaczył, że powinniśmy zachęcać rolników do korzystania z nich za pomocą prostych systemów, które nie będą powodowały zbytnich obciążeń.

W dyskusji ministrowie podkreślali duże znaczenie stworzenia zharmonizowanego unijnego systemu certyfikacji w ramach rolnictwa węglowego, zwracając przy tym uwagę, że musi on uwzględniać specyfikę różnych regionów i państw członkowskich oraz już istniejące systemy, zapewniając jednocześnie sprawiedliwe ramy prawne rolnikom w całej UE.

Zwracano uwagę, że rolnicy powinni być wynagradzani za wysiłki skutkujące sekwestracją węgla w glebie. Celem powinno być więc uwzględnienie zarówno wartości ekonomicznej, jak i środowiskowej podejmowanych działań.

Zdaniem państw członkowskich kluczowe dla sukcesu rolnictwa węglowego i zainteresowania nim rolników jest przekazywanie wiedzy i informacji. Należy zadbać również o ograniczenie obciążenia administracyjnego. Ministrowie podkreślali, że główną rolą rolnictwa pozostaje produkcja żywności, co powinno również być brane pod uwagę przy tworzeniu systemu kredytów węglowych.

Komisarz UE ds. Rolnictwa Janusz Wojciechowski zwrócił uwagę na szansę, jaką daje rolnictwo węglowe jako nowy model biznesowy. Wpisuje się ono doskonale w działania na rzecz osiągnięcia przez UE neutralności klimatycznej do 2050 r. Jest to więc działanie korzystne dla klimatu, dla jakości gleby, a tym samym służy zwiększeniu jej produktywności. Stanowi również dodatkowe źródło dochodu dla rolników.

Źródło: Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi