W poszukiwaniu odpowiedzi na pytania dotyczące źródeł sukcesów rolnictwa szwajcarskiego na polu krajowym oraz międzynarodowym, nasi partnerzy zorganizowali wyjazd studyjny do kilku szwajcarskich gospodarstw.

Przez obserwacje, dyskusje oraz wymianę doświadczeń z doświadczonymi rolnikami i producentami szwajcarskimi starali się dociec:

• Jakie innowacyjne działania podejmuje się w gospodarstwach szwajcarskich i co
   najważniejsze — jakie przynoszą efekty?
• Co doprowadziło do zrealizowania inicjatyw społecznych, których zainteresowane strony aktywnie angażowały się w procesy przekształceń i wdrażania nowych rozwiązań?
• Jakich metod i narzędzi użyto dla zabezpieczenia wsparcia rozwoju przedsiębiorczości gospodarstw rolnych i organizacji łańcuchów dostaw produktów?
• Jakie wspólne przedsięwzięcia podejmują rolnicy szwajcarscy?

W ramach tego, uczestnicy wyjazdu odwiedzili podczas kolejnych czterech dni miejsca, które opisywali tak:

Dzień pierwszy: 20 września 2021 roku.

La Maison de Gruyere 

Mekka najbardziej znanego sera szwajcarskiego gruyère produkowanego od XII wieku. Uruchomiona w 1969 roku serowarnia pokazowa znajduje się w Pringy niedaleko Gruyères, u stóp zamkowego wzgórza.

Gospodarstwo rolne Magie 

Przykład typowego szwajcarskiego gospodarstwa rolnego, zlokalizowanego w kantonie Fribourgeois. Obejmuje powierzchnię 35 ha gruntów ornych, łąk i pastwisk oraz 1 ha sadu. Gospodarstwo prowadzi sprzedaż bezpośrednią swoich produktów — zarówno surowców, jak i produktów przetworzonych (tj. chleb wypiekany z własnych zbóż, konfitury, przetwory, soki i nalewki z owoców pochodzących z sadu).

Winnice Lavaux 

Winnice o powierzchni 800 hektarów. Są największym, zwartym obszarem uprawy winorośli w Szwajcarii, a nowatorska, murowana konstrukcja tarasów na stokach wzgórz jest pod ochroną UNESCO od 2007 roku. Obszar szwajcarskich winnic Lavaux rozciąga się między Lozanną a Vevey na tarasowym zboczu schodzącym stromo do Jeziora Genewskiego obramowanego ośnieżonymi szczytami Alp.

Dzień drugi: 21 września 2021 roku.

Spotkanie z Prezesem Stowarzyszenia BIO-NEUCHATEL Stefanem Challandes

Stowarzyszenie Bio-Neuchâtel to stowarzyszenie zrzeszające specjalistów zajmujących się ziemią, konsumentów i handlowców, których wspólnym celem jest promowanie, informowanie i reprezentowanie producentów oraz wytwarzanych przez nich produktów ekologicznych kantonu. Głównymi zasadami Stowarzyszenia jest promocja poprzez:

• zaangażowanie: networking producentów
• zaufanie: powiązania między producentami a konsumentami
• przejrzystość: informacje o producentach i ich produktach
• bliskość: dostęp do produktów ekologicznych z regionu

Stowarzyszenie Bio-Neuchâtel działa w ramach ogólnokrajowego Stowarzyszenia BIO-SUISS. Staje w obronie wysokiej jakości produktów, a także, w oparciu o świadomość członków, stara się angażować się w etyczne i społeczne wybory na rzecz: ochrony zasobów naturalnych i redukcję uciążliwości, ekologii i zrównoważonego rozwoju, bezpieczeństwa żywieniowego, zdrowia, aspektów jakościowych produkcji.

Gospodarstwo Ferme des Vernets

Przykład typowego szwajcarskiego gospodarstwa rolnego, zlokalizowanego w kantonie Neuchâtel. Obejmuje powierzchnię 65 ha gruntów ornych, 25 ha łąk i pastwisk położonych 1000 m n.p.m. Gospodarstwo prowadzi zróżnicowaną produkcję BIO (tj. ekologiczną) oraz sprzedaż bezpośrednią swoich produktów, wykorzystując do tego internetową platformę bezpośrednią. Współpracuje także z założoną w mieście spółdzielnią konsumentów, której dostarcza swoje produkty.

La ferme de Tourbieres

Innowacyjna, edukacyjna farma położona w Brot-Plamboz, w dolinie La Sagne et des Ponts, w samym sercu kantonu Neuchâtel. La Ferme des Tourbières prowadzi posiadłość rolną na powierzchni około 50 hektarów. Działalność farmy spełnia od 1992 roku krajowe (tzw. federalne) normy ekologiczne i etologiczne (tj. PER, SST/SRPA) oraz od 2002 roku posiada oznakowania IP-Suisse i Coccinelle. Oprócz krów mlecznych, jałówek i cieląt posiada 18 tys. kur niosek.

Spotkanie z przedstawicielami Spółdzielni „Cooperative des Halles”

Spółdzielnię stworzono, aby skrócić łańcuch dostaw produktów na linii rolnik – klient bezpośredni. Idea spółdzielni ekologicznej zaczęła kiełkować sześć lat temu, kiedy około dwudziestu producentów z regionu Neuchâtel chciało oferować swoje produkty w jednym punkcie sprzedaży w samym sercu miasta. Spółdzielnia działa na zaufaniu, przejrzystości i bliskości. Produkty dostarczane są do sklepu bezpośrednio przez kooperantów. Ograniczając pośredników, spółdzielnia może zagwarantować uczciwą cenę i utrzymywać kontakt z producentami, który pozwala  lepiej zrozumieć oferowane produkty, aby jak najlepiej sprostać wymaganiom klientów. Spółdzielnia jest również platformą promująca wymianę między producentami.

Dzień trzeci: 22 września 2021 roku.

Spotkanie z przedstawicielami Izby Rolniczej kantonu Fryburg.

Omówienie sytuacji rolnictwa i współpracy miedzy rolnikami w regionie; obszary tematyczne poruszane podczas spotkania:

• ogólna sytuacja rolnictwa w Szwajcarii,
• organizacje działające na rzecz ochrony praw rolników,
• szwajcarska polityka rolna.

Winnica Clavau

Winnica nawadniana wodą z lodowców poprzez specjalne kanały zwane „bisses”. Les Celliers de Sion, innowacyjna konstrukcja u podnóża winnicy Clavau jest punktem wyjścia na wspaniały spacer po winnicach Sion. W 1992 roku architekt Pascal Varone otrzymał zlecenie na budowę Celliers de Champsec, piwnicy na wino o powierzchni ponad 1000 metrów kwadratowych. Budynek „od winorośli do butelki” został zbudowany i służył przez wiele lat. W 2010 roku zmienił nazwę na „Les Celliers de Sion”. Nowy budynek jest samowystarczalny energetycznie i posiada dach dostarczający energię elektryczną. Jego powłoka ze stali nierdzewnej, „od kadzi do wina”, przywołuje współczesne starzenie się i postęp w enologii, jednocześnie współgrając z kolorami ścian tarasów. Doskonale wpisuje się w jej naturalne środowisko.

Gospodarstwo sadownicze Bioterroir w Bramois

Gospodarstwo oferuje zróżnicowany asortyment produktów ekologicznych. Prowadzi sprzedaż bezpośrednią we własnym sklepie czynnym 7 dni w tygodniu. Ponadto, w okolicy posiada dodatkowe, samoobsługowe punkty sprzedaży czynne w systemie 7/24.

Dzień czwarty: 23 września 2021 roku.

Ferme les Cabot'ins w Neirigue

Farma szkoleniowo-edukacyjna, zajmująca się różnorakimi terapiami dla dzieci i dorosłych, m.in. zooterapią dla dzieci a także wieloma innymi zajęciami odbywającymi się zarówno na świeżym powietrzu, jak i w starych — zachowanych jako dobro kulturowe budynkach gospodarskich. W budynkach gospodarstwa mieści się również siedziba AtheMae-Cabot'ins. AtheMae-Cabot'ins to organizacja non-profit założona w 2009 roku w kantonie Vaud, a od lipca 2014 roku zlokalizowana w La Neirigue w Glâne. Misją AtheMae-Cabot'ins jest oferowanie zajęć rekreacyjnych i warsztatów terapeutycznych poprzez pracę ze zwierzętami.
Oferują spotkania w społeczno-edukacyjnym gospodarstwie Ferme les Cabot'ins w typowym starym wiejskim domu Fryburga chronionym dziedzictwem kulturowym. Oferowane zajęcia dostosowane są do wieku i specyfiki uczestników i mogą odbywać się przez cały rok, w grupach lub indywidualnie. Oferta obejmuje między innymi zajęcia rekreacyjne dla wszystkich (przyjęcie urodzinowe, przejażdżka na kucyku), warsztaty rolnicze, zajęcia tematyczne ze zwierzętami, obozy wakacyjne, wsparcie szkolne, zajęcia społeczno-edukacyjne i terapeutyczne (dla dzieci i dorosłych, seniorów, ratowników medycznych, osób niepełnosprawnych).

Po więcej informacji o projekcie w ramach którego odbył się wyżej opisany wyjazd, zapraszamy do jego opisu, znajdującego się na naszej stronie.