16 stycznia 2023 roku odbyło się XXII posiedzenie grupy tematycznej do spraw podejścia LEADER (GTL).
Spotkanie rozpoczął przewodniczący GTL Piotr Sadłocha, przedstawiając program, według którego przebiegać będzie posiedzenie.
Jako pierwsza głos zabrała Katarzyna Orzechowska, główny specjalista Wydziału Aktywizacji Obszarów Wiejskich Departamentu Wspólnej Polityki Rolnej MRiRW, która odniosła się szczegółowo do interwencji LEADER w Planie Strategicznym Wspólnej Polityki Rolnej 2023-2027. Na wstępie zaznaczyła, iż obecna WPR jest złożona, nastawiona na zróżnicowanie tematyczne i opiera się na dziesięciu celach. Interwencja LEADER w planie strategicznym WPR znajduje się w obszarze tematycznym „żywotne obszary wiejskie” – dodała.
Następnie, pani Orzechowska zapoznała uczestników z harmonogramem prac nad PS WPR zaznaczając przy tym, że 31 sierpnia 2022 r, Komisja Europejska zatwierdziła polski plan strategiczny jako pierwszy wśród krajów członkowskich UE (programy regionalne zostały zatwierdzone 7 grudnia 2022 r.).
Kolejnym przedstawianym zagadnieniem był budżet PS WPR z którego wynika, że na wszystkie interwencje planu WPR przeznaczonych zostanie 25 175 mln EURO środków publicznych.
Pani Orzechowska przypomniała zebranym na spotkaniu historię samej interwencji LEADER — jej kluczowe cechy, założenia, rolę i miejsce LGD. Kolejno odnosiła się do zasięgu terytorialnego wdrażania interwencji LEADER oraz przedstawiała beneficjentów interwencji w zależności od ich komponentu oraz zakresu wsparcia. Szczególnie precyzyjnie przedstawiła wysokość wsparcia interwencji LEADER z komponentu „Wdrażanie LSR”, skupiając swoją uwagę także na szeroko pojętej kwalifikowalności w ramach interwencji.
Następnie głos zabrała Beata Rodak, naczelnik Wydziału Aktywizacji Obszarów Wiejskich Departamentu Wspólnej Polityki Rolnej MRiRW, odnosząc się do zagadnień dotyczących „projektów partnerskich w interwencji LEADER w PS WPR”. Pani naczelnik na wstępnie podkreśliła, iż projekty partnerskie to tylko jedno z narzędzi, (obok np. takich jak projekty grantowe i operacje własne) którym LGD będą dysponowały przy wdrażaniu lokalnych strategii rozwoju.
W swej wypowiedzi, przedstawiła przykłady projektów:
- operacje w partnerstwie, które dotyczą partnerów z obszaru jednej LSR;
- projekty partnerskie skierowane do partnerów z obszarów różnych LSR z Polski;
- projekty partnerskie międzynarodowe dla partnerów z obszaru LSR z innego kraju.
Podstawą realizacji każdego z powyższych zawsze jest umowa partnerska – zaznaczała. Pani Rodak omówiła ważność roli animacyjnej lokalnych grup działania w realizacji projektów oraz potrzebę wyboru partnera koordynującego, reprezentującego pozostałych partnerów podczas wyboru operacji przez LGD. W swoim wystąpieniu przedstawiła główne etapy projektu partnerskiego oraz operacji w partnerstwie, począwszy od pomysłu na projekt do jego realizacji zgodnie z zawartą umową partnerską.
Po tym wystąpieniu, przewodniczący oddał głos Sylwii Staniuk, głównemu specjaliście Wydziału Aktywizacji Obszarów Wiejskich Departamentu Wspólnej Polityki Rolnej MRiRW, która przedstawiła projekt wytycznych Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi związanych z wdrażaniem interwencji LEADER. Na wstępie, pani Staniuk podkreśliła, że projekt wytycznych jest dokumentem roboczym będącym w trakcie ustaleń i na tym etapie nie można przedstawić jego szczegółowych zapisów. Jednakże, ostateczny kształt dokumentu zastąpi rozporządzenie, w którym dotychczas zawarte były szczegóły dotyczące wdrażania podejścia LEADER.
W dalszej części wystąpienia przedstawicielka resortu odniosła się do najważniejszych elementów poszczególnych zakresów wsparcia, opisując ich warunki, zasady oraz wymagania. Pani Staniuk skierowała się do obecnych na posiedzeniu przedstawicieli LGD o włączenie się w dyskusje i stworzenie propozycji dotyczącej rozwijania przedsiębiorstw społecznych. Chęć współpracy zadeklarował przedstawiciel dolnośląskiej sieci LGD oraz przedstawiciel samorządu z województwa dolnośląskiego, zaznaczając posiadanie eksperckiej wiedzy w tym zakresie.
Po części prezentującej projekt wytycznych ministra rolnictwa, przyszedł czas na ostatni etap spotkania — pytania i wypowiedzi uczestników, podczas którego odpowiadano na wszelkie wątpliwości dotyczące treści przedstawionych tematów.
Ze względu na szerszy zakres włączenia LGD niż dotychczas w rozwój funkcji pozarolniczych gospodarstw rolnych, ważną kwestię w dyskusji poruszył Krzysztof Janiak, zastępca dyrektora Centrum Doradztwa Rolniczego w Brwinowie, przekazując grupom możliwości współpracy. Zaznaczył, iż mogą one korzystać z już wypracowanych przez CDR narzędzi eksperckich w zakresie zagród edukacyjnych, gospodarstw opiekuńczych oraz współpracy w ramach krótkich łańcuchów dostaw. Lokalne grupy działania mogą korzystać z fachowej wiedzy zarówno pracowników merytorycznych CDR, jak i utworzonych grup operacyjnych w ramach działania M16-Współpraca, których baza dostępna jest na portalu sieci na rzecz innowacji w rolnictwie i na obszarach wiejskich, pod linkiem: tutaj. Pozostałe linki uzupełniające wypowiedź:
- Zagrody edukacyjne: https://zagrodaedukacyjna.pl/.
- Informacje o projekcie GROWID na temat gospodarstw opiekuńczych: https://growid.pl/,
- Kontakt do osoby zajmującej się zagadnieniami dotyczącymi gospodarstw, pani Elżbieta Dziasek mail: e.dziasek@cdr.gov.pl
W końcowej części dyskusji głos zabrał Grzegorz Wirtek, nowy zastępca dyrektora Departamentu Wspólnej Polityki Rolnej MRiRW, prosząc o aktywne zaangażowanie przedstawicieli grup w prace nad wytycznymi ministra dotyczącymi wdrażania interwencji LEADER. Ponadto, odpowiadając na liczne głosy z sali dotyczące terminu ogłoszenia konkursu na wybór LSR, zapowiedział, że planowany jest w połowie lutego 2023 roku.
Prezentacje:
Interwencja LEADER w ramach Planu Strategicznego WPR - pobierz
Projekty partnerskie w interwencji LEADER w Planie Strategicznym WPR - pobierz